Khủng hoảng bản dạng (Identity Crisis) là gì?

Có thể bạn đã nghe ở đâu đó thuật ngữ “Khủng hoảng bản dạng” rồi và bạn cũng có thể hình dung sơ sơ về ý nghĩa của nó. Nhưng ý tưởng này xuất phát từ đâu? Tại sao con người ta lại trải nghiệm dạng khủng hoảng này? Tình trạng này phải chăng chỉ gói gọn trong những năm tháng vị thành niên? Nếu bạn cảm thấy không chắc chắn về vai trò của bản thân trong cuộc đời hoặc cảm thấy không biết con người thực của mình, thì có thể bạn đang trải qua khủng hoảng bản dạng.

You have probably heard the term “identity crisis” before and you probably have a fairly good idea of what it means. But where did this idea originate? Why do people experience this kind of personal crisis? Is it something confined to the teenage years? If you are unsure of your role in life or you feel like you don’t know the ‘real you,’ you may be experiencing an identity crisis.

Khủng hoảng bản dạng là gì? What Is an Identity Crisis?

Khái niệm này khởi nguồn từ công trình nghiên cứu của nhà tâm lý học phát triển Erik Erikson, ông tin rằng sự hình thành bản dạng là một trong những phần quan trọng nhất của cuộc sống.

The concept originates in the work of developmental psychologist Erik Erikson, who believed that the formation of identity was one of the most important parts of a person’s life.

Mặc dù hình thành một cảm quan về bản dạng là một nội dung quan trọng trong những năm tháng vị thành niên, nhưng Erikson không tin là sự hình thành và phát triển của bản dạng chỉ đóng khuôn trong khoảng thời gian này. Thay vào đó, bản dạng là một cái gì đó luôn biến chuyển và lớn mạnh trong suốt cuộc đời khi con người ta đối mặt với những thách thức mới và xử lý những trải nghiệm mới.

While developing a sense of identity is an important part of the teenage years, Erikson did not believe that the formation and growth of identity were just confined to adolescence. Instead, identity is something that shifts and grows throughout life as people confront new challenges and tackle different experiences.

Erikson là người đã gọi tên hiện tượng khủng hoảng bản dạng và tin rằng nó là một trong những xung đột quan trọng nhất mà con người ta phải đối mặt trong quá trình phát triển. Cũng theo Erikson, một cuộc khủng hoảng bản dạng là khoảng thời gian phân tích và khám phá một cách sâu sắc những cách nhìn nhận khác nhau về bản thân.

Theorist Erikson coined the term identity crisis and believed that it was one of the most important conflicts people face in development. According to Erikson, an identity crisis is a time of intensive analysis and exploration of different ways of looking at oneself.

Mối quan tâm của Erikson về chính bản dạng của mình bắt đầu trong những năm thời thơ ấu. Từ nhỏ vốn là một người Do Thái nhưng trông Erikson lại rất giống người vùng Scandinavie và thường cảm thấy mình đều không thuộc về cả hai nhóm. Những nghiên cứu sau này của ông về đời sống văn hóa giữa vùng Yurok ở Bắc California và vùng Sioux của Nam Dakota đã giúp ông hình thành những ý tưởng đầu tiên của ông về sự phát triển và khủng hoảng của bản dạng.

Erikson’s own interest in identity began in childhood. Raised Jewish, Erikson appeared very Scandinavian and often felt that he was an outsider of both groups. His later studies of cultural life among the Yurok of northern California and the Sioux of South Dakota helped formalize Erikson’s ideas about identity development and identity crisis.

Erikson mô tả bản dạng là “một cảm nhận chủ quan và là một phẩm chất có thể quan sát được về sự nhất quán và liên tục của mỗi người về chính bản thân mình, song hành cùng với một số niềm tin về sự nhất quán và liên tục chung của nhân loại. Là một phẩm chất trong đời sống thể hiện ngoài vùng ý thức của chủ thể, bản dạng có thể cực kỳ rõ nét ở một người thanh niên tự tìm thấy chính bản thân như cách anh ta tìm thấy cộng đồng của mình.”

Erikson described identity as “a subjective sense as well as an observable quality of personal sameness and continuity, paired with some belief in the sameness and continuity of some shared world image. As a quality of unself-conscious living, this can be gloriously obvious in a young person who has found himself as he has found his communality.”

Học thuyết về trạng thái bản dạng. Identity Status Theory

Nhà nghiên cứu James Marcia (1966, 1976, 1980) đã mở rộng học thuyết ban đầu của Erikson. Theo Marcia và cộng sự, sự cân bằng giữa bản dạng và sự rối loạn nằm ở khả năng cam kết rõ ràng với một bản dạng nhất định.

Researcher James Marcia (1966, 1976, 1980) has expanded upon Erikson’s initial theory. According to Marcia and his colleagues, the balance between identity and confusion lies in making a commitment to an identity.

Marcia cũng xây dựng một phương pháp phỏng vấn nhằm đo lường bản dạng cũng như bốn trạng thái bản dạng khác nhau. Phương pháp này tìm hiểu 3 khía cạnh vận hành chức năng khác nhau: vai trò công việc, những niềm tin và giá trị, và bản năng tính dục.

Marcia also developed an interview method to measure identity as well as four different identity statuses. This method looks at three different areas of functioning: occupational role, beliefs and values, and sexuality.

– Thu nạp bản dạng: xuất hiện khi một người cam kết, thu nạp một bản dạng nào đó về cho bản thân nhưng không nỗ lực khám phá tìm hiểu sâu nó.

Foreclosure status is when a person has made a commitment without attempting identity exploration.

– Đạt được bản dạng: là khi một người đã trải qua quá trình khám phá những bản dạng khác nhau và cam kết gắn kết với một trong số đó.

Identity achievement occurs when an individual has gone through an exploration of different identities and made a commitment to one.

– Phân tán bản dạng: xuất hiện khi không hề có khủng hoảng hay cam kết bản dạng nào diễn ra. Những người trong trạng thái này thường cảm thấy mình không thuộc về thế giới này và không cố gắng cảm nhận cho ra bản dạng của mình.

Identity diffusion occurs when there is neither an identity crisis or commitment. Those with a status of identity diffusion tend to feel out of place in the world and don’t pursue a sense of identity.

– Trì hoãn bản dạng: là trạng thái khi con người ta liên tục chủ động khám phá những bản dạng khác nhau nhưng vẫn chưa đưa ra cam kết gắn bó với bản dạng nào.

Moratorium is the status of a person who is actively involved in exploring different identities but has not made a commitment.

Nguyên nhân. Causes

Trong học thuyết về các giai đoạn phát triển tâm lý xã hội của Erikson, khủng hoảng bản dạng xuất hiện trong suốt những năm thanh thiếu niên khi mà con người ta phải vật lộn với những cảm xúc về bản dạng và sự bối rối trong vai trò.

In Erikson’s stages of psychosocial development, the emergence of an identity crisis occurs during the teenage years in which people struggle with feelings of identity versus role confusion.

Trong thế giới biến chuyển nhanh chóng như hiện tại thì những cuộc khủng hoảng bản dạng ngày càng trở nên phổ biến hơn so với thời của Erikson. Những xung đột này chắc chắn là không chỉ giới hạn trong những năm thanh thiếu niên.

In today’s rapidly changing world, identity crises are more common today than in Erikson’s day. These conflicts are certainly not confined to the teenage years.

Con người ta có xu hướng gặp phải chúng ở nhiều thời điểm trong đời, đặc biệt là những lúc xuất hiện thay đổi lớn lao, như:

People tend to experience them at various points throughout life, particularly at points of great change, including:

– Bắt đầu một mối quan hệ mới. Beginning a new relationship

– Kết thục một cuộc hôn nhân hoặc một mối quan hệ. Ending a marriage or partnership

– Trải qua một sự kiện gây sang chấn. Experiencing a traumatic event

– Có con. Having a child

– Biết mình mắc một căn bệnh gì đó. Learning about a health condition

– Mất đi người thân yêu. Losing a loved one

– Mất việc hoặc bắt đầu một công việc mới. Losing or starting a job

– Chuyển nhà. Moving

Các cuộc khủng hoảng bản dạng cũng khá thường gặp ở những người mắc các bệnh lý tâm thần, như trầm cảm, đồng lệ thuộc, rối loạn lưỡng cực, và rối loạn nhân cách ranh giới.

Identity crises are also common among people with mental illness, including depression, codependence, bipolar disorder, and borderline personality disorder.

Triệu chứng. Symptoms

Làm sao bạn có thể biết được mình đang gặp phải khủng hoảng bản dạng? Mặc dù tất cả cũng ta đều hay tự hỏi bản thân mình là ai nhưng bạn có thể đang gặp khủng hoảng bản dạng nếu bạn đang trải qua một thay đổi lớn hoặc một khoảng thời gian căng thẳng trong đời và những câu hỏi dưới đâu bắt đầu can thiệp vào đời sống thường nhật của bạn:

How can you tell if you’re having an identity crisis? While we all question who we are from time to time, you may be having an identity crisis if you are going through a big change or stressful time in life and the following questions begin to interfere with your daily life.

Đam mê của tôi là gì? What am I passionate about?

Niềm tin tâm linh trong tôi là gì? What are my spiritual beliefs?

Giá trị của tôi? What are my values?

Vai trò của tôi trong xã hội hoặc mục đích cuộc sống của tôi là gì? What is my role in society or purpose in life?

Tôi là ai? Câu hỏi này có thể chung chung hoặc được đặt trong những mối quan hệ, tuổi tác, và/hoặc sự nghiệp. Who am I? This question may be in general, or in regards to your relationships, age, and/or career.

Kết luận. Final Thoughts.

Có một lý do khá vững giúp ta vượt qua một cuộc khủng hoảng bản dạng. Các nhà nghiên cứu thấy rằng những người thực hiện một cam kết mạnh mẽ với một bản dạng sẽ hạnh phúc và khỏe mạnh hơn những người không có dạng cam kết này.

There’s a good reason to overcome an identity crisis. Researchers have found that those who have made a strong commitment to an identity tend to be happier and healthier than those who have not.

Việc khám phá những khía cạnh khác nhau về chính bản thân mình trong những khía cạnh khác nhau của cuộc sống, bao gồm vai trò của bạn nơi làm việc, trong gia đình và trong những mối quan hệ tình cảm, có thể giúp tăng cường bản dạng cá nhân. Hãy thử tự soi chiếu bản thân mình để tìm ra những phẩm chất và đặc tính giúp định nghĩa con người bạn và khiến bạn cảm thấy là chính bạn của hiện tại, giúp bạn hạnh phúc và nhìn ra những giá trị, mối quan tâm, đam mê và sở thích của riêng mình.

Exploring different aspects of yourself in the different areas of life, including your role at work, within the family, and in romantic relationships, can help strengthen your personal identity. Consider looking within to figure out the qualities and characteristics that define you and make you feel grounded and happy as well as your values, interests, passions, and hobbies.

Tham khảo. Article Sources

Erikson, E.H. Reflections on the Dissent of Contemporary Youth. International Journal of Psychoanalysis. 1970; 51(1):11-22.

Marcia, J. E. (1966). Development and Validation of Ego Identity Statuses. Journal of Personality and Social Psychology. 3(5), 551-558. doi:10.1037/h0023281.

Marcia, J. E. (1980). Identity in Adolescence. In J. Adelson (Ed.). Handbook of Adolescent Psychology. New York: Wiley.

Marcia, J. E. Identity Six Years After: A Follow-up Study. Journal of Youth and Adolescence. (1976) 5: 145. doi: 10.1007/BF01537490.

Nguồn: https://www.verywellmind.com/what-is-an-identity-crisis-2795948

Như Trang.