Bất kỳ ai đã từng mắc một bệnh lý tâm thần đều có thể cho bạn biết một điều rằng, dù trên góc độ chuyên môn hay cách nhìn cá nhân, dù cho ngành tâm thần và tâm lý đã có nhiều cải tiến, thì sự kỳ thị dành cho bệnh lý thuộc nhóm ngành này vẫn còn khá lớn. Hãy nghĩ về cuốn “Bay trên tổ chim cúc cu” và bộ phim cùng tên, bạn sẽ cảm nhận sự kỳ thị đó. Ngành sức khỏe tâm thần đã đạt được nhiều bước tiến khá dài nhưng sự tồn tại của thái độ kỳ thị vẫn là một điều không thể phủ nhận được.

Anyone who has had experience with mental illness, personally or professionally, can tell you that despite advances in psychiatry and psychology, there is a great deal of stigma that remains. One needs to only think of the book and movie “One Flew Over the Cuckoo’s Nest” to get a feel for that stigma. The field of mental health has made some distance since that time, but the stigma continues to be a reality.

changing-print-stigma.png
Nguồn: graphicartsmag.com

Các dạng kỳ thị. Types of Stigma

Kỳ thị dành cho các bệnh lý tâm thần có thể chia làm 2 dạng: kỳ thị xã hội, là thái độ định kiến của mọi người dành cho bệnh lý tâm thần; và tự kỳ thị, là một dạng kỳ thị xuất phát từ chính bên trong người mắc bệnh lý tâm thần. Cả hai dạng này đều hiện hữu vô cùng chân thật.

The stigma associated with mental illness can be divided into two types: social stigma, which involves the prejudiced attitudes that others have around mental illness; and self-perceived stigma, which involves an internalized stigma that the person with the mental illness suffers from. Both are very real.

Một bài tổng hợp các nghiên cứu về kỳ thị của cộng đồng dành cho bệnh lý thân thần đã chỉ ra rằng thực trạng này vẫn còn khá phổ biến, thậm chí ngay cả khi mọi người đã dần nhận thức được bản chất của nhiều bệnh lý khác nhau. Trong khi cộng đồng nói chung có thể chấp nhận bản chất về mặt y khoa hay di truyền của một bệnh lý và nhu cầu điều trị tất yếu của người bệnh, thì vẫn còn nhiều người có cái nhìn tiêu cực với những người mắc các bệnh lý này.

A review of studies on the public stigma of mental illness shows that it is still widespread, even as the public has become more aware of the nature of different conditions. While the public may accept the medical or genetic nature of a condition and the need for treatment, many people still have a negative view of those with mental health conditions.

Tự kỳ thị đưa đến nỗi tủi hổ nội tâm vì bản thân mình đã mang một căn bệnh tâm thần. Một nghiên cứu dài hạn đã chỉ ra rằng tự kỳ thị đưa đến kết quả điều trị kém hơn.

Perceived stigma leads to an internalized shame about having a mental illness. It has been found in a long-term study that this sort of internalized stigma leads to poorer treatment outcomes.

Lược sử về Kỳ thị và các bệnh lý tâm thần. A Brief History of Stigma and Mental Illness

Bệnh lý tâm thần đã có một lịch sử bị kỳ thị lâu dài bởi các xã hội trên thế giới này. Từ việc coi đó là một dấu hiệu của quỷ dữ đến một hình phạt đạo đức, những hệ tư tưởng trong căn bệnh học của bệnh lý tâm thần trải qua nhiều dao động lớn. Kết quả là, điều trị, theo lịch sử chứng minh, không phải lúc nào cũng thuần theo khoa học, có khi còn rất hung tàn và vô nhân tính. Quay ngược trở lại thời kỳ đồ đá mới, lấy ví dụ về phẫu thuật khoan sọ, ngày ấy người ta đục một cái lỗ trên hộp sọ người để giải phóng linh hồn của ác quỷ.

Mental illness has a long history of being stigmatized in societies around the globe. From being thought of as the mark of the devil to being considered a moral punishment, the ideologies around the etiology of mental illness have had a wide range. As a result, treatment has historically not always made scientific sense and has been brutal and inhumane. Dating back to Neolithic times, trephining, for example, involved chipping a hole in the person’s skull to release the evil spirits.

ART-3_0.jpg
Nguồn: Health equity

Điều trị các bệnh lý tâm thần đã có một lịch sử phát triển khá lâu dài, tuy nhiên, các ngành tâm lý và tâm thần học vẫn còn là những ngành khá trẻ và vẫn còn cả chặng đường phía trước. Kỳ thị được nhen nhóm từ nỗi sợ hãi và sự thiếu hiểu biết. Nó vẫn cứ tồn tại sờ sờ ra đấy, dù cho con người ta ngày càng có nhiều kiến thức về bản chất sinh hóa và di truyền của nhiều bệnh lý khác nhau. Khi các nhà khoa học tiếp tục tìm hiểu về nguyên nhân của các bệnh lý tâm thần và xây dựng những mô hình điều trị hiệu quả, chúng ta có thể hy vọng rằng sự kỳ thị dành cho bệnh lý này sẽ ngày càng giảm.

Treatment of mental illness has come a long way since then, but the fields of psychology and psychiatry are relatively young ones and have a long way to go. Stigma has arisen out of fear and a lack of understanding. It has persisted even with greater knowledge about the biochemical and genetic natures of different conditions. As scientists continue to learn more about the causes of mental illness and develop effective treatment, it is hoped that stigma will decline.

Tác động của sự kỳ thị. The Effects of Stigma

Tác động của kỳ thị lên người bị bệnh lý tâm thần và gia đình của họ xuất hiện trên phạm vi rộng. Vì kỳ thị mà người ta thiếu đi sự thấu hiểu dành cho những người quan trọng bên họ, đây là một điều vừa đau đớn lại vừa làm mất đi giá trị bản thân của người bệnh. Từ đây, cô lập và tủi hổ xuất hiện. Người mắc bệnh lý tâm thần phải đối mặt với tình trạng bị quấy rối, bắt nạt, thậm chí là bạo lực. Kỳ thị cũng cản trở con người ta tìm kiếm sự trợ giúp hoặc tiếp cận với điều trị, kết quả là, những triệu chứng họ mắc phải ngày càng trở nên khó xử lý hơn.

The effects that stigma has on people with mental illness and their families are extensive. With stigma comes a lack of understanding of important others, which can be invalidating and painful. This can lead to isolation and shame. Stigma can also lead to harassment, bullying, and even violence. People with mental illnesses have faced discrimination in seeking employment and even housing. Stigma also prevents people from seeking help or getting treatment, and as a result, their symptoms become worse and more difficult to treat.

190214134443278.jpg
Nguồn: Vator

Đối phó như thế nào? How to Cope

Nếu bạn mắc một bệnh lý tâm thần, hãy nhớ rằng bạn không hề đơn độc. Cứ 4 người Mỹ thì có một người mắc một bệnh lý nào đó về tâm thần. Dù có làm gì đi nữa thì hãy vẫn giữ mối liên lạc với mọi người để được hỗ trợ. Những tổ chức như Hiệp Hội Quốc Gia về Bệnh lý tâm thần (NAMI) của Hoa Kỳ có cung cấp hỗ trợ và thông tin đến những người bệnh và gia đình của họ. Hãy tiếp nhận điều trị để giảm bớt các triệu chứng khó chịu và có một cuộc sống chất lượng hơn.

If you have a mental illness, know that you are not alone. One in four Americans has a mental illness of some kind. Whatever you do, stay connected to others and get support. Organizations such as the National Alliance on Mental Illness (NAMI) offer educational and supportive resources for people and families who are affected by mental illness. Get treatment so that you can experience reduced symptoms and a better quality of life.

Nếu bạn không mắc bệnh lý tâm thần nào, hãy thông tin đến những người quanh bạn về một thực tế rằng bệnh lý tâm thần phổ biến hơn người ta tưởng và hãy phá vỡ sự kỳ thị. Hãy xóa bỏ mọi hiểu lầm về các bệnh lý tâm thân, ví dụ như quan niệm cho rằng người bị tâm thần phân liệt thường hay bạo lực. Nếu một thành viên trong gia đình hay một người bạn buông lời miệt thị một người mắc bệnh lý tâm thần, hãy thông tin đến họ, nói không với chính sách thỏa hiệp chịu đựng. Mặc dù kỳ thị có thể vẫn sẽ tiếp diễn nhưng rồi nó cũng sẽ bị xóa bỏ bằng nỗ lực giáo dục, nâng cao nhận thức không ngừng.

If you do not have a mental illness, educate people around you about the reality that mental illness is more common than people realize and speak out against stigma. Debunk myths about mental illness such as the idea that people with schizophrenia are usually violent. If a family member or friend makes a disparaging remark about someone with a mental illness, educate them and have a no tolerance policy. While stigma continues to exist, it can be eventually eliminated with greater education and awareness about mental illness.

quote-on-stigma-health-90-healthyplace.jpg
“Chúng tôi không bị điên khùng gì cả. Chúng tôi chỉ là những người mang trong mình một căn bệnh mà thôi.” Nguồn: HealthyPlace

Tham khảo. View Article Sources

Oexle N, Müller M, Kawohl W, et al. Self-stigma as a barrier to recovery: a longitudinal study. European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience. October 2017. doi:10.1007/s00406-017-0773-2.

Pescosolido BA. The Public Stigma of Mental Illness. Journal of Health and Social Behavior. 2013;54(1):1-21. doi:10.1177/0022146512471197.

Nguồn: https://www.verywellmind.com/mental-illness-and-stigma-2337677

Như Trang.