Các trường phái quan điểm chính trong tâm lý học xã hội

Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao đôi lúc con người ta lại hành động hoàn toàn khác khi ở trong một đám đông? Hoặc bạn có bao giờ tự hỏi làm thế nào mà xã hội có thể ảnh hưởng lên hành vi của bạn? Cũng giống như nhiều lĩnh vực khác trong tâm lý học, các nhà tâm lý học xã hội thường sử dụng nhiều quan điểm khác nhau để tiếp cận các câu hỏi này.

Have you ever wondered why people sometimes act differently when they are in a crowd? Or have you ever wondered how society as a large influences your own behavior? Social psychologists look at these sorts of questions, but like many other fields within psychology, they often utilize different perspectives when looking at questions about social behavior.

Ví dụ, khi xem xét một vấn đề như sự hung hăng, một nghiên cứu có thể dựa vào thuyết tiến hóa và xem xét các yếu tố sinh lý và di truyền đóng một vai trò như thế nào trong các hành vi hung hăng.

For example, when looking at a problem like aggression, one research might take an evolutionary perspective and look at how biology and genetic inheritance play a role in aggressive behavior.

Một nhà tâm lý học xã hội có thể tiếp cận cùng một vấn đề đó nhưng lại từ quan điểm học tập xã hội. Họ sẽ phân tích ảnh hưởng từ các môi trường khác nhau góp phần tạo nên hành vi hung hăng bao gồm gia đình, bạn bè, và nền văn hóa đại chúng.

Another social psychologist might approach the same problem from the social learning perspective and try to analyze the various environment influences that contribute to aggression including family, friends, and popular culture.

Vậy các học thuyết chính trong tâm lý học xã hội là gì?

What are the major perspectives within social psychology?

Học thuyết văn hóa xã hội. Sociocultural Perspective

­Nhấn mạnh vào tầm quan trọng của nền văn hóa và các qui chuẩn xã hội.

Stresses the importance of social norms and culture.

Học thuyết này cho rằng trẻ em học cách thực hiện hành vi thông qua các hoạt động tương tác giải quyết vấn đề với các trẻ khác và người lớn. Qua những tương tác này, chúng học được những giá trị và qui chuẩn của xã hội chúng.

Proposes that children learn behavior through problem-solving interactions with other children and adults. Through these interactions, they learn the values and norms of their society.

Những người sử dụng học thuyết này có thể đi sâu nghiên cứu sự ảnh hưởng của các qui chuẩn văn hóa – xã hội lên hành vi của các cá nhân trong môi trường nhóm. Ví dụ, khi xem xét sự hung hăng, một người theo quan điểm này sẽ tìm hiểu cách một con người tự hòa nhập với nhóm của họ bằng hành vi hung hăng khi ở những hoàn cảnh cụ thể nào.

Social psychologists using this perspective might look at how cultural norms and social influence impact social behavior. When considering something like aggression, for example, a person taking this perspective would look at how people are socialized to behave aggressively in certain situations.

Học thuyết tiến hóa. Evolutionary Perspective

Học thuyết này lại cho rằng các hành vi xã hội phát triển thông qua gen và di truyền. Nó cũng nhấn mạnh vai trò của các yếu tố sinh học và sự kế thừa các đặc tính di truyền qua các thế hệ để giải thích các hành vi hiện tại.

Argues that social behaviors developed through genetics and inheritance.Emphasizes the role of biology and gene transmission across generations to explain current behavior.

Học thuyết học tập xã hội. Social Learning Perspective

Học thuyết này nhấn mạnh tầm quan trọng của các trải nghiệm đặc thù của cá nhân tại môi trường gia đình, trường học, cộng đồng, v.v… Theo đó, chúng ta học cách thực hiện một hành vi thông qua quan sát và bắt chước hành vi của người khác.

Stresses the importance of unique experiences in family, school, community, etc. According to this viewpoint, we learn behaviors through observing and mimicking the behavior of others.

Trong ví dụ về sự hung hăng, một người theo học thuyết này sẽ cảm thấy hứng thú với cách con người học được các hành vi hung hăng từ cha mẹ, bạn bè đồng trang lứa, thậm chí là các phương tiện truyền thông.

In our earlier example of aggression, someone taking the social learning perspective would be interested in how people learn aggressive behaviors from parents, peers, and even media influences.

Học thuyết nhận thức xã hội. Social-Cognitive Perspective

Học thuyết này ủng hộ mô hình xử lý thông tin của các hành vi xã hội. Đây là mô hình nơi mà ta sẽ quan sát thấy, nắm bắt và phán xét hành vi của người khác. Những trải nghiệm mới có thể mang tính đồng hóa (sử dụng những niềm tin sẵn có để nắm bắt sự kiện) hoặc mang tính chứa đựng (thay đổi những niềm tin sẵn có để phản hồi lại sự kiện)

Supports an information processing model of social behavior, where we notice, interpret, and judge the behavior of others.New experiences can either be assimilated (using already held beliefs to interpret the event) or accommodated (which involves changing existing beliefs in response to the event.)

Bằng cách hiểu được quá trình thông tin được xử lý, chúng ta có thể hiểu rõ hơn những dạng thức suy nghĩ ảnh hưởng lên hành vi.

By understanding how information is processed, we can better understand how patterns of thoughts impact behavior.

Bên cạnh một số nhà tâm lý xã hội có xu hướng theo hoàn toàn một học thuyết thì vẫn có nhiều người tích hợp nhiều nguồn học thuyết khác nhau khi giải quyết một câu hỏi hay giả thiết. Bằng cách nắm bắt tất cả những yếu tố tác động định hình hành vi xã hội, bao gồm văn hóa, học tập xã hội, gen di truyền và sự khác biệt mang tính cá nhân, các nhà nghiên cứu có thể thu được một cái nhìn sâu sắc hơn về tất cả những thứ tác động cách con người tư duy và hành động trong các tình huống xã hội.

While some social psychologists tend to have a dominant perspective, many researchers draw on a variety of theories when tackling a question or hypothesis. By understanding all of the many influences that contribute to social behavior, including culture, social learning, genetics, and individual differences, researchers can gain a deeper understanding of the many forces that influence how people think and act in social situations.

Nguồn: https://www.verywell.com/what-are-the-major-perspectives-in-social-psychology-2795909

Như Trang.