Tôn trọng là một cấu phần sống còn trong bất cứ mối quan hệ lành mạnh nào. Con người ta có thể tranh cãi và bất đồng ý kiến, nhưng họ nên duy trì sự tôn trọng cho đối phương. Khi một người không quan tâm hay xem thường cảm xúc, mối quan tâm, ý kiến và niềm tin của người kia, mối quan hệ sẽ gặp trắc trở. Hãy cùng tìm hiểu ý nghĩa của sự tôn trọng và cách bồi đắp nó trong mối quan hệ của bạn.
Respect is a vital component of any healthy relationship. People may argue and disagree, but they should maintain respect for one another. When someone disregards or belittles another’s feelings, interests, opinions, or beliefs, the relationship will suffer. Here’s a look at what respect means and how to nurture it in your relationship.
Sự tôn trọng trong một mối quan hệ là gì? What Is Respect in a Relationship?
“Tôn trọng là nền tảng của bất cứ một mối quan hệ lành mạnh nào. Có nghĩa là bạn coi trọng nửa kia, chấp nhận chính con người thật của họ, và đối xử với họ bằng sự tử tế, lòng yêu thương và sự thấu hiểu.”
“Respect is the foundation of any healthy relationship. It means valuing your partner, accepting them for who they are, and treating them with kindness, compassion, and understanding.”1
Làm sao để thiết lập sự tôn trọng. How to Establish Respect
Khía cạnh đầu tiên và quan trọng nhất trong xây dựng sự tôn trọng là tìm ra định nghĩa chính xác của nó đối với bạn. Hãy giao tiếp chân thành về sự tôn trọng (nếu được, ngay từ lúc bắt đầu mối quan hệ). Bạn có thể thấy mỗi người sẽ có định nghĩa khác nhau. Ví dụ, bạn có thể coi chén dĩa dơ mà người kia để lại trên bàn là một dấu hiệu của sự thiếu tôn trọng – và như kiểu họ mong đợi bạn sẽ đi dọn chúng cho họ – nhưng người kia chỉ đơn giản là quên béng mất hoặc muốn dọn sau. Vạch ra ranh giới rõ ràng về sự tôn trọng của mỗi người, để bạn có một tiêu chuẩn so sánh chung để đối chiếu.
The first and most important aspect of building respect is discovering exactly what it is to each of you. Have an honest conversation about respect (ideally, early on in your relationship). You might find that your definitions differ. For example, you might view the dirty dishes your partner left on the table as a sign of disrespect—and an expectation that you’ll clean up—but your partner might’ve simply forgotten them or planned to clean up later. Delineate the boundaries of respect clearly for each other so you have a common yardstick by which to measure.
Tuy nhiên, một số định nghĩa về sự tôn trọng sẽ khá phổ biến – như thể hiện sự lịch sự, hỏi ý kiến người kia trong những quyết định lớn ảnh hưởng đến cả hai, và thống nhất là hai bên có thể bất đồng quan điểm nhưng không sỉ nhục hay hạ bệ nhau.
Some definitions of respect are universal, however—like showing courtesy, involving your partner in a big decision that affects you both, and agreeing to disagree without insults or condescension.
Cân nhắc những điều sau đây: Consider the following:
– Nếu hai bạn có định nghĩa khác nhau về sự tôn trọng, thì các bạn sẽ xử lý thế nào? If you have different definitions of respect, how will you manage this?
– Ranh giới của bạn là gì? Của người kia là gì? What are your boundaries? What are your partner’s?
– Bạn có cảm thấy thoải mái chia sẻ với người kia cảm xúc của bản thân? Do you feel comfortable opening up to your partner about your feelings?
– Bạn có tin tưởng người kia? Hãy thảo luận góc nhìn của bạn về sự tin tưởng trong cuộc sống hằng ngày. Do you trust your partner? Discuss what trust looks like on a daily basis.
– Đâu là dấu hiệu rõ ràng thể hiện sự thiếu tôn trọng? Đưa ra ví dụ cụ thể. What are clear signs of respect and disrespect? Discuss specific examples.
- Điều gì xảy ra nếu người kia thiếu tôn trọng bạn? Bạn sẽ xử lý thế nào? What happens if a partner is disrespectful? How will you handle this?
Hành vi nào được coi là “không thể thương lượng”? What behavior is considered non-negotiable?
Làm sao để thể hiện sự tôn trọng cho nửa kia? How to Show Your Partner Respect
Bạn có thể thể hiện sự tôn trọng qua các hành vi tích cực, như lắng nghe cảm xúc của người kia, tôn trọng ranh giới của họ, hỗ trợ đam mê của họ, và trò chuyện một cách tử tế về họ với người khác. Khi bạn tôn trọng một người, bạn đặt họ ở vị trí cao qua hành động, hành vi và lời nói của bạn.
You can exhibit respect through positive behaviors, such as listening to your partner’s feelings, honoring their boundaries, supporting their passions, and talking kindly about them to others. When you respect someone, you hold them in high regard through your actions, behaviors, and words.
“Bạn có thể vừa yêu một người, vừa gặp khó khăn trong việc thể hiện sự tôn trọng với họ,” theo Saba Harouni Lurie, trị liệu viên gia đình, nhà sáng lập và sở hữu tổ chức Take Root Therapy.
“You can love someone but also struggle with showing them respect,” says Saba Harouni Lurie, LMFT, ATR-BC, owner and founder of Take Root Therapy.
Dưới đây là một số cách giúp xây dựng sự tôn trọng trong mối quan hệ: Here are some ways to build respect in your relationship:
Củng cố giao tiếp. Strengthen Your Communication
Như đã nói, mỗi người sẽ có góc nhìn khác nhau về sự tôn trọng. Hãy tưởng tượng một người mua cho nửa kia của mình một cái máy hút bụi trong ngày sinh nhật, nghĩ đó là một món quà vừa đẹp, vừa đắt tiền. Người nhận, vốn hay ở nhà làm gần hết mọi việc nhà, có thể coi món quà này là một sự thiếu tôn trọng.
As mentioned above, respect looks different to everyone. Imagine someone buys their partner a vacuum for their birthday, thinking it’s a nice, expensive gift. The recipient, a stay-at-home parent who handles most household chores, might consider this gift disrespectful.
Nếu vấn đề không được giải quyết, sự khó chịu có thể chất chồng lên, gây căng thẳng đáng kể lên mối quan hệ. Giao tiếp thường xuyên và cởi mở có thể hữu ích. Ví dụ, cặp đôi này có thể quyết định những đồ dùng nhà cửa không phải là những món quà kém duyên và hai bên có thể luân phiên mua sắm những món đồ này.
If the issue goes unaddressed, resentment can build, significantly straining the relationship. Ongoing and open communication can help. For example, the couple might decide that household appliances are not respectful gifts but rather shared household purchases.
Ngay cả khi bạn thảo luận ngay từ lúc bắt đầu mối quan hệ, thì hãy nhớ rằng con người ta sẽ thay đổi và tình huống cũng sẽ thay đổi. Hãy cho nhau được tự do cởi mở, mà không bị phán xét và vào bất kỳ thời điểm nào. Cả hai nên cảm thấy thoải mái giao tiếp về những cảm xúc và suy nghĩ đang biến động của mình. Nếu không thoải mái, thì hẳn là có một số vấn đề tiềm ẩn cần được chú ý hơn.
Even if you have that discussion early on in your relationship, remember that people evolve and situations change. Give each other permission to open up freely, without judgment and whenever necessary. You should both feel comfortable communicating your changing thoughts and feelings. If you’re not, then some underlying issues might need attention.
Hãy chân thành và chịu trách nhiệm với những gì bạn làm. Be Honest and Take Responsibility for Your Actions
Ở trong một mối quan hệ với một ai đó đôi khi khá thách thức, ngay cả với những cặp đôi hạnh phúc nhất, lành mạnh nhất. Hai bạn sẽ bất đồng, đưa ra những quyết định sai lầm, tâm trạng thay đổi thất thường, và vượt quá ranh giới. Ngay cả khi bạn không cố ý, thì bạn sớm muộn gì cũng sẽ có hành vi thiếu tôn trọng nửa kia.
Being in a relationship is sometimes difficult, even for the happiest, healthiest couples. You’re bound to disagree, make poor decisions, experience mood changes, and cross boundaries. Even if you don’t intend to, you may end up disrespecting your partner.
Có thể bạn thống nhất là mình sẽ không đi vào nhà vệ sinh khi người kia đang tắm, nhưng mỗi sáng bạn sắp trễ làm và buộc phải vào sửa soạn. Ngay cả khi ý định là vô hại và ranh giới của nửa kia nghe quá là kỳ cục với bạn thì bạn cũng hiểu là mình vẫn sẽ ít nhiều khiến người kia cảm thấy thiếu tôn trọng.
Maybe you’ve agreed not to go into the bathroom while your partner is showering, but every morning you’re running late for work and have to sneak in to get ready. Even if the intention is harmless and the boundary to you is ridiculous, you’re still knowingly disrespecting your partner regularly.
Điều này có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng. Thay vì yêu cầu người kia bỏ đi ranh giới này, bạn có thể xin lỗi và cố gắng đặt đồng hồ báo thức sớm hơn để bạn không phải làm phiền người kia lúc đang tắm.
This can cause significant issues. Rather than asking your partner to give up this boundary, you could apologize and work on setting an earlier alarm so you don’t have to disrupt their shower.
“Mỗi người đều có những yếu tố gây căng thẳng, những thách thức và những tình huống khó khăn cần xử lý trong cuộc sống thường nhật,” theo Lurie, người cho rằng chúng ta nên thành thật và chịu trách nhiệm với những hành vi, phản hồi và phản ứng của bản thân.
“Everyone has stressors, challenges, and difficult situations to navigate in their day-to-day lives,” says Lurie, who suggests being honest and taking responsibility for your behaviors, responses, and reactions.
Hãy duy trì nhận thức mức độ căng thẳng bạn đang mang đến cho mối quan hệ và cách thức mà những điều gây căng thẳng đang ảnh hưởng đến khả năng đầu tư của bạn dành cho người kia.
Remain aware of how much tension you’re bringing into the relationship and how your stressors affect your ability to show up for your partner.
Hỗ trợ những cái người kia quan tâm. Support Your Partner’s Interests
Tất cả chúng ta đều có những sở thích, đam mê và thú vui khác nhau. Có thể nửa kia của bạn thích leo núi, nhưng bạn thì không. Bạn không cần phải đi leo núi cùng họ, nhưng bạn không nên ngăn cản họ đi. Việc công nhận và chấp nhận rằng người kia có một giá trị riêng, ngay cả khi giá trị đó không giống với bạn, sẽ giúp xây dựng sự tôn trọng trong mối quan hệ.
Everyone has different interests, passions, and hobbies. Maybe your partner loves to hike, but you don’t. You don’t have to join them on hiking adventures, but you shouldn’t deter them from going. Acknowledging and accepting that your partner holds a certain value, even though you don’t share it, helps build respect in the relationship.
Nếu những cái người kia quan tâm hoặc những gì họ làm tổn hại bạn hoặc mối quan hệ, thì bạn nên sắp xếp một cuộc trao đổi nghiêm túc. Người kia có thể thích nhảy dù mạo hiểm, đánh bạc, hoặc hút thuốc lá, và bạn có thể coi đây là những hành động không tôn trọng bạn lắm. Tuy nhiên, nếu bạn yêu và tôn trọng người kia, hãy cố hết sức hiểu họ. Thay vì chỉ ra tối hậu thư, hãy giải thích xuất phát điểm của bạn và xem xem họ có sẵn lòng thỏa hiệp hay không.
If your partner’s interests or behaviors are harmful to you or your relationship, then a serious discussion is in order. Your partner might love base jumping, gambling, or smoking cigarettes, and you might consider these acts disrespectful. If you love and respect your partner, however, try your best to understand them. Rather than simply giving an ultimatum, explain where you’re coming from and see if they’re willing to compromise.
Vai trò của lòng tin. The Role of Trust
Sự tôn trọng và lòng tin song hành cùng nhau. Nếu bạn tin tưởng nửa kia không có nói chuyện thiếu đứng đắn với những người khác trên mạng, bạn không nên cố tìm cách kiểm tra tin nhắn riêng của họ làm gì. Nếu bạn tin rằng nửa kia sẽ không làm điều gì thiếu đúng đắn khi họ không ở cạnh bạn, thì bạn không nên lo lắng xem họ đi đâu hay với ai.
Respect and trust go hand in hand. If you trust that your partner isn’t chatting inappropriately with others online, then you shouldn’t feel compelled to go through their private messages. If you trust that your partner won’t do anything inappropriate while they’re out in the world without you, then you shouldn’t have to worry about where they go or with whom.
Nên làm gì khi nửa kia không tôn trọng bạn. What to Do When Your Partner Doesn’t Respect You
Đồng thời, những người trong cuộc cũng không nên che giấu hành vi hay cảm xúc của mình. Trong một mối quan hệ lành mạnh, cả hai bên nên cảm thấy thoải mái chia sẻ về những mối bận tâm hoặc nỗi sợ trong họ và thảo luận những thư mà họ biết là có thể khiến người kia buồn. Việc nỗ lực hiểu được những ranh giới của đối phương sẽ giúp thể hiện sự tôn trọng, theo Lurie giải thích.
At the same time, partners shouldn’t hide their behavior or feelings, either. In healthy relationships, both partners should feel comfortable talking about their concerns or fears as they arise and discussing things they know might upset their partner. Making an effort to understand one another’s boundaries demonstrates respect, Lurie explains.
Việc trao đổi cởi mở, chân thành và ngay từ sớm về cách bạn mong muốn nhận được sự tôn trọng trong mối quan hệ nghe có vẻ hơi ôm đồm nhưng nó có thể thực sự mang nhiều lợi ích cho mối quan hệ.
Communicating openly, honestly, and early about how you expect to be shown respect in a relationship might seem over the top but it can be really beneficial in a relationship.
— Saba Harouni Lurie, LMFT, ATR-BC
Ngay cả trong những mối quan hệ tình cảm nhất, lòng tin cũng có thể bị phá vỡ. Một người có thể mua xe hơi mà không hỏi ý kiến người kia, liên tục không đếm xỉa đến những ranh giới của người kia, nói dối về những cái mình làm, hoặc hôn hít đồng nghiệp tại buổi tiệc ở chỗ làm. Bấy kỳ tình huống nào vừa kể cũng có thể gây mất lòng tin, tùy theo từng mối quan hệ.
Even in the most loving relationships, trust can be broken. A partner might buy a car without consulting their partner, consistently disregard their partner’s boundaries, lie about their actions, or kiss their co-worker at a work party. Any one of these situations can cause a loss of trust, depending on the relationship.
Bạn có thể xây dự lại niềm tin nếu hành động thiếu tôn trọng không mang tính ngược đãi (thể chất, tinh thần, tình dục, hay lời nói). Dù vậy, cả hai phải sẵn lòng nỗ lực vượt qua. Trong nhiều trường hợp, hỗ trợ chuyên môn như trị liệu hay tư vấn có thể cung cấp một góc nhìn thứ ba và hỗ trợ bạn các chiến lược ứng phó, các bài tập xây dựng lại niềm tin, và các kỹ năng cải thiện giao tiếp.
You can rebuild trust if disrespectful behavior is not abusive (physically, mentally, sexually, or verbally). Both partners must be willing to work at it, though. In many cases, professional support in the form of a therapist or counselor can offer a third-party perspective and equip you with coping strategies, trust-building exercises, and skills for improving communication.
Kết luận. Bottom Lines
Mỗi người đều có ý kiến, đam mê và niềm tin của riêng mình. Việc cố thay đổi, kiểm soát, hoặc gạt bỏ sự thật này đều là bản chất của sự thiếu tôn trọng.
Individuals have their own opinions, passions, and beliefs. Trying to change, control, or dismiss this reality is the essence of disrespect.
Một mối quan hệ yêu thương, tốt cho cả đôi bên cần phải có sự tôn trọng, bắt đầu từ chính bản thân bạn. Lòng tự tôn là cực kỳ thiếu yếu để hiểu được những ranh giới của bản thân, cái bạn muốn từ người kia, và cái bạn sẵn sàng thỏa hiệp.
A loving, mutually beneficial relationship must involve respect, beginning with yourself. Self-respect is essential to understanding your boundaries, what you want from your partner, and what you’re willing to compromise on.
Tham khảo. Source
Christensen A, Baucom DH, Vu CTA, Stanton S. Methodologically sound, cost-effective research on the outcome of couple therapy. Journal of Family Psychology. 2005;19(1):6-17. doi:10.1037/0893-3200.19.1.6
Nguồn: https://www.verywellmind.com/respect-is-vital-to-building-a-healthy-relationship-5206110
Như Trang.
Exploring Psychology - Khám Phá Tâm Lý Học 