Hội chứng trái tim tan vỡ, hay bệnh cơ tim Takotsubo, là một dạng căng cơ tim có thể xuất hiện bởi căng thẳng thể chất hoặc cảm xúc nghiêm trọng. Bệnh lý này khác với một cơn nhồi máu cơ tim, nhưng nó có thể cũng nguy hiểm không kém, thậm chí có thể gây tử vong.
Broken heart syndrome, or Takotsubo cardiomyopathy, is a form of heart strain that can develop as a result of severe emotional or physical stress. This condition is different from a heart attack, but it can be just as dangerous, even fatal.
Các triệu chứng của tình trạng yếu tim do căng thẳng này có thể “bắt chước” một cơn nhồi máu cơ tim và bao gồm đau tức ngực, thở gấp, và nhịp tim bất thường. Tuy nhiên, các bài kiểm tra tim sẽ không tìm ra bất kỳ tắc nghẽn hay các thay đổi khác nào mà nhân viên y tế nghĩ sẽ phát hiện được ở một cơn nhồi máu cơ tim.
The symptoms of this stress-induced weakening of the heart can mimic a heart attack and include angina (chest pain), shortness of breath, and an irregular heartbeat. However, cardiac tests will not uncover blockages or other changes that healthcare providers expect to see during a heart attack.12
Bài viết này sẽ tìm hiểu về hội chứng trái tim tan vỡ, cảm giác ở người bệnh, quá trình chẩn đoán và những mong đợi từ điều trị và phục hồi.
This article explores broken heart syndrome, how it feels, how it’s diagnosed, and what to expect regarding treatment and recovery.
Hội chứng trái tim tan vỡ, căng thẳng và đau tức ngực: Mối liên hệ là gì? Broken Heart Syndrome, Stress, and Chest Pain: What’s the Link?
Hội chứng trái tim tan vỡ là một dạng bệnh cơ tim, một bệnh lý xuất hiện khi các cơ của tim bị yếu đi và khả năng bơm máu khắp cơ thể kém hiệu quả. Có nhiều dạng bệnh cơm tim, mỗi loại đều có nguyên nhân hoặc các yếu tố nguy cơ khác nhau.
Broken heart syndrome is a type of cardiomyopathy, a condition that occurs when your heart muscles get weak and less effective in pumping blood throughout your body. Many types of cardiomyopathy exist, each with specific causes or risk factors.
Hội chứng trái tim tan vỡ được biết là do căng thẳng gây ra, hay còn được gọi là bệnh cơ tim Takotsubo vì nó hình thành từ căng thẳng thế chất và cảm xúc dữ dội.
Broken heart syndrome is known as stress-induced or Takotsubo cardiomyopathy because it develops from intense emotional or physical stress.2
Trong những sự kiện gây căng thẳng, như mất đi người thân hay một thiên tai, hormone căng thẳng có tên catecholamine tích tụ ở nồng độ độc hại trong cơ thể. Cơ chế chính xác của hội chứng này vẫn chưa được tìm hiểu rõ, nhưng catecholamine được tin là đóng vai trò đáng kể. Những hormone này dẫn đến stress oxy hóa và thay đổi trong nồng độ calcium và dòng máu vốn có thể gây ra những triệu chứng như đau tức ngực và thở gấp.
In stressful events, such as the loss of a loved one or a natural disaster, stress hormones called catecholamines build up to toxic levels in the body. The exact mechanisms that cause broken heart syndrome aren’t entirely understood, but catecholamines are believed to play a significant role. These hormones lead to oxidative stress and changes in calcium levels and blood flow that can cause symptoms like chest pain and shortness of breath.3
Khi bị nhồi máu cơ tim, một cục máu đông hoặc điểm tắc nghẽn ngăn lượng máu được bơm qua các ngăn của tim, dẫn đến đau tức ngực. Ở hội chứng trái tim tan vỡ, căng thẳng làm thay đổi cách tim vận hành (thường mang tính tạm thời), gây ra cũng một dạng đau tức. Hội chứng trái tim tan vỡ không xuất hiện do tắc nghẽn mạch.
During a heart attack, a blood clot or blockage prevents the normal amount of blood flow through the chambers of your heart, leading to chest pain. In broken heart syndrome, stress changes how your heart works (often temporarily), resulting in the same kind of pain.4 Broken heart syndrome does not result from a blockage.2
Đau tức ngực là gì? What Is Angina?
Đau tức ngực là một thuật ngữ dùng để chỉ cơn đau thắt ở vùng ngực, xuất hiện khi tim không có đủ oxy. Nó có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân, vốn cũng là lý do tại sao đau tức ngực là một triệu chứng xuất hiện ở rất nhiều căn bệnh. Bạn không thể xác định nguyên nhân đau tức ngực chỉ bằng cách mô tả nó, vậy nên nếu bạn có triệu chứng này, hãy tìm kiếm trợ giúp y tế để nhận được chẩn đoán và điều trị phù hợp.
“Angina” is the medical term for chest pain. It occurs when the heart isn’t getting enough oxygen. It can happen for several reasons, which is why chest pain is a symptom that appears in a wide range of diseases.4 You can’t determine the cause of your chest pain by how it feels alone, so if you experience this symptom, seek medical care for a proper diagnosis and treatment.
Tim và các triệu chứng vùng ngực. Heart and Chest Symptoms
Người bị hội chứng trái tim tan vỡ thường sẽ phải vào cấp cứu trong bệnh viện vì sự tương đồng của nó với một cơn nhồi máu cơ tim trong triệu chứng và thể hiện bệnh, bao gồm:
People who develop broken heart syndrome usually end up in a hospital emergency department due to its similarity to a heart attack in terms of symptoms and presentation, including:32
– Đau tức ngực. Chest pain
– Thở gấp. Shortness of breath
– Nhịp tim đập bất thường (loạn nhịp tim). Irregular heartbeat (arrhythmia)
Khi bạn ở bệnh viện, nhân viên y tế sẽ thực hiện kiểm tra để xác định nguyên nhân các triệu chứng. Họ sẽ nhìn vào kết quả điện tâm đồ (ECG) và các xét nghiệm máu để xem xem bạn có bị nhồi máu cơ tim hay phải tìm hiểu thêm các nguyên nhân tiềm ẩn khác.
While at the hospital, healthcare providers will run testing to determine the cause of your symptoms. They will look at the results of an electrocardiogram (ECG or EKG) and blood tests to see whether you had a heart attack or if they should investigate other potential causes.3
Điều trị. How to Treat Broken Heart Syndrome
Gần 9% các ca mắc hội chứng trái tim tan vỡ dẫn đến tử vong, nhưng trong nhiều trường hợp, bệnh lý này chỉ mang tính tạm thời. Hồi phục thường mất vài tuần. Tuy nhiên, bạn cũng có thể xuất hiện các vấn đề mãn tính về tim sau đợt xuất hiện bệnh cơ tim Takotsubo.
Nearly 9% of cases of broken heart syndrome lead to death, but for many others, the condition is temporary.1 Recovery from broken heart syndrome typically takes a few weeks. Still, there is also a chance that you could develop long-term heart problems after an acute episode of Takotsubo cardiomyopathy.3
Điều trị hiệu quả hội chứng này bắt đầu bằng chẩn đoán chính xác, vốn rất khó khăn.
Effective treatment for broken heart syndrome begins with an accurate diagnosis, which can be challenging.
Điều trị nội trú và cấp cứu. Hospitalization and Emergency Treatment
Điều trị hội chứng trái tim tan vỡ được thực hiện bằng thuốc, không cần phẫu thuật, để giảm bớt các triệu chứng và ngăn ngừa các vấn đề khác. Một số thuốc điều trị được sử dụng cho dạng bệnh cơ tim này bao gồm:
Treatment for broken heart syndrome is done with medications, not surgeries, to relieve symptoms and prevent additional problems. Some medicines that are used to treat this type of cardiomyopathy include:5
– Thuốc chẹn beta để tăng cường chức năng tim bên trái. Beta-blockers to boost left heart function
– Thuốc ức chế chuyển hóa Angiotensin (ACE) để cải thiện dòng máu chảy, thư giãn cơ tim và hạ huyết áp. Angiotensin converting (ACE) inhibitors to improve blood flow, relax the heart muscle, and lower blood pressure
– Thuốc chống đông máu và thuốc chống kết tập tiểu cầu để ngăn ngừa các cục máu đông. Blood thinners and antiplatelet medications to prevent blood clots
– Statin và các thuốc giảm cholesterol khác để giúp kiểm soát huyết áp và các tình trạng tắc nghẽn đi kèm. Statins and other cholesterol-lowering drugs to help control blood pressure and additional blockages
– Levosimendan, làm tăng độ nhạy của tim với canxi và giảm tải lượng lên tim. Levosimendan, which increases your heart’s sensitivity to calcium and reduces the workload on your heart
Bạn có thể cần đến những biện pháp điều trị khác và phải nằm viện lâu dài nếu bạn xuất hiện biến chứng từ hội chứng trái tim tan vỡ, như:
Different treatments and prolonged hospitalization might be necessary if you develop other complications from broken heart syndrome, such as:5
– Sốc tim: Sụt giảm đột ngột lượng máu khiến chức năng tim rối loạn. Cardiogenic shock: A sudden drop in blood flow caused by heart dysfunction
– Suy tim: Suy giảm vĩnh viễn chức năng cơ tim. Heart failure: A permanent reduction in the function of your heart muscle
– Các cục máu đông: Một nhóm các tế bào máu có thể tụ lại và gây nghẽn mạch. Blood clots: Groups of blood cells that can collect and block blood flow
– Loạn nhịp tim: Những thay đổi trong nhịp tim tự nhiên có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng, thậm chí tử vong. Arrhythmias: Changes in the natural rhythm of your heart that could lead to severe problems or death
Một số thuốc điều trị được sử dụng trong điều trị hội chứng trái tim tan vỡ sớm hoặc cấp tính phải được truyền qua đường tĩnh mạch trong bệnh viện. Nếu bạn cần phải điều trị lâu dài với các thuốc như thuộc chẹn beta hay thuốc ức chế hấp thu angiotensin, những thuốc này có thể tiếp tục được kê theo đường uống khi bạn xuất viện về nhà.
Some medications used in the treatment of early or acute broken heart syndrome must be given intravenously (by IV) in the hospital. If you require ongoing treatment with drugs like beta blockers or ACE inhibitors, these may be continued as oral medications once you can go home.1
Nguyên nhân, yếu tố châm ngòi, và các yếu tố làm tăng nguy cơ. Causes, Triggers, and Increased Risk Factors
Hội chứng trái tim tan vỡ có thể là tên gọi gây hiểu sai của bệnh cơ tim Takotsubo. Mặc dù căng thẳng tinh thần cao độ có thể châm ngòi cho tình trạng này và thường có liên đới với dạng bệnh cơ tim này, nhưng một nghiên cứu năm 2020 tiết lộ rằng bằng chứng gần đây cho thấy yếu tố châm ngòi trên cơ thể mới là nguyên nhân thường gặp nhất.
Broken heart syndrome can be a misleading name for Takotsubo cardiomyopathy. Although extreme emotional stress can trigger the condition and is most commonly associated with this kind of cardiomyopathy, a study from 2020 reveals that more recent evidence points to physical triggers as the most common cause.5
Ví dụ về các yếu tố cơ thể có liên đới với hội chứng trái tim tan vỡ:
Examples of physical triggers that have been associated with broken heart syndrome are:5
– Sang chấn, phẫu thuật, cơn hen suyễn, hoặc thiên tai (tức là các sự kiện làm tăng đột ngột adrenaline)). Trauma, surgery, asthma attacks, or natural disasters (i.e., events that cause a rush of adrenaline)
– Bệnh vi mạch ảnh hưởng đến sức khỏe của mạch máu. Microvascular diseases that affect the health of your blood vessels
– Các bệnh mãn tính góp phần khiến cơ thể căng thẳng (ví dụ, tiểu đường và trầm cảm). Chronic conditions contributing to physical stress (e.g., diabetes and depression)
– Một số thuốc điều trị nhất định, như kết hợp thuốc ức chế chuyển hóa men Angiotensin và thuốc chẹn beta, một số thuốc chống trầm cảm và thuốc chống rối loạn nhịp tim, và hóa trị. Certain medications, such as specific combinations of ACE inhibitors and beta-blockers, some antidepressants and antiarrhythmic drugs, and chemotherapy
– Các bệnh lý tâm thần (Ví dụ, lo âu và nhóm rối loạn sử dụng chất). Psychiatric conditions (e.g., anxiety and substance use disorders)
– Thay đổi hormone. Hormonal changes
– Các rối loạn di truyền. Genetic disorders
Loại trừ nhồi máu cơ tim và chẩn đoán hội chứng trái tim tan vỡ. Ruling Out Heart Attack vs. Broken Heart Syndrome Diagnosis
Vì có hàng loạt triệu chứng của hội chứng trái tim tan vỡ tương đồng với hội chứng mạch vành cấp (ACS), nên một vài kiểm tra xét nghiệm sẽ được thực hiện trước để chẩn đoán và loại trừ tình trạng nhồi máu cơ tim. Điều này có thể bao gồm các kiểm tra tim mạch cơ bản như:
Since the set of symptoms for broken heart syndrome is the same as acute cardiac syndrome (ACS), several tests will be done first to diagnose and possibly rule out a heart attack. This can include basic cardiac tests like:25
– Điện tâm đồ. ECG
– Xét nghiệm máu để kiểm tra men tim. Blood tests to check cardiac enzymes
– Chụp mạch hoặc các quy trình khác nhằm trực tiếp kiểm tra cấu trúc và lưu lượng máu trong tim. Angiography or other procedures to directly examine the structure and blood flow in the heart
Bạn cũng có thể phải thực hiện nhiều bài kiểm tra xét nghiệm để loại trừ nhồi máu cơ tim hoặc các vấn đề tim mạch khác có thể xuất hiện cùng với cơn đau tức ngực. Một khi đã loại trừ hết những bệnh lý này, những chẩn đoán khác như hội chứng tim tan vỡ, có thể được cân nhắc và điều trị.
You may require multiple rounds of testing to rule out a heart attack or other cardiac issues that can also appear with chest pain. Once those conditions are ruled out, other diagnoses, like broken heart syndrome, may be considered and treated.
Khung thời gian hồi phục thời điểm mới điều trị. Recovery Timeline at Start of Treatment
Khoảng 90% người bị hội chứng trái tim tan vỡ hồi phục trong khoảng từ 4 đến 8 tuần. Tái phát có thể xảy ra, nhưng thường xuất hiện ở những người đã có biến chứng trong khoảng thời gian mới phát bệnh hoặc người có thêm các bệnh lý phức tạp khác.
About 90% of people who develop broken heart syndrome recover in four to eight weeks. Relapses or recurrences do happen, but they usually occur in people who have had complications at the start of their disease or who have other complex medical conditions.5
Một số vấn đề về lâu dài mà người mắc hội chứng này có thể gặp phải do bệnh cơ tim bao gồm:
Some of the long-term issues that people with broken heart syndrome have been known to develop as a result of their cardiomyopathy include:5
– Giảm chức năng tim bên trái. Decreased function on the left side of the heart
– Nhồi máu cơ tim. Heart attack
– Tái phát bệnh cơ tim. Relapses of their cardiomyopathy
– Suy tim. Heart failure
Một số bệnh lý nhất định có thể khiến bạn dễ xuất hiện các biến chứng kèm với hội chứng trái tim tan vỡ:
Certain conditions could make you more likely to develop complications with broken heart syndrome, such as:5
– Bệnh thận mạn. Chronic kidney disease
– Bệnh động mạch vành. Coronary artery disease
– Suy giảm chức năng tim trước khi mắc hội chứng trái tim tan vỡ. Reduced heart function before broken heart syndrome
– Thở gấp là triệu chứng sớm của hội chứng trái tim tan vỡ. Shortness of breath as an early symptom of broken heart syndrome
Kiểm soát cảm xúc và căng thẳng. Managing Emotions and Stress
Căng thẳng tinh thần có thể góp phần gây nên hội chứng trái tim tan vỡ. Kiểm soát căng thẳng, lo âu và các dạng căng thẳng tinh thần khác là cực kỳ thiết yếu cho sức khỏe thể chất và tinh thần của bạn.
Emotional stress can contribute to broken heart syndrome. It’s essential to your mental and physical health to find ways to manage stress, anxiety, and other types of emotional strain.
Nếu bạn có nguy cơ xuất hiện hội chứng trái tim tan vỡ hoặc đã từng mắc phải nó rồi, bạn cần phối với bới bác sĩ tim mạch và bác sĩ tâm thần để giảm thiểu nguy cơ tái phát và các biến chứng.
If you are at risk of developing broken heart syndrome or you have experienced it already, it’s essential to work with a cardiologist and psychiatrist to reduce your risk of recurrence and other complications.5
Tổng kết. Summary
Hội chứng trái tim tan vỡ là một vấn đề có thể xuất hiện nếu bạn đang trải qua căng thẳng cực độ về thể chất hoặc tinh thần. Các hormone căng thẳng trong cơ thể có thể góp phần gây nên bệnh cơ tim hoặc tình trạng tim bị yếu đi. Bệnh cơ tim do căng thẳng, còn được gọi là Bệnh cơ tim Takotsubo hoặc hội chứng trái tim tan vỡ, có thể gây tử vong. Tuy nhiên, hầu hết người mắc hội chứng này đều phục hồi sau một vài tháng.
Broken heart syndrome is a problem you might develop if you’re under severe physical or emotional stress. The stress hormones in your body can contribute to cardiomyopathy or a weakening of the heart. Stress-induced cardiomyopathy, also known as Takotsubo cardiomyopathy or broken heart syndrome, can be fatal. However, most people who experience broken heart syndrome recover within a few months.
Tham khảo. Sources
Looi J, Lee M, Webster MWI, et al. Postdischarge outcome after Takotsubo syndrome compared with patients post-ACS and those without prior CVD: ANZACS-QI 1. Open Heart 2018;5:e000918. doi:10.1136/openhrt-2018-000918
American Heart Association. Is broken heart syndrome real?.
Amin HZ, Amin LZ, Pradipta A. Takotsubo cardiomyopathy: a brief review. J Med Life. 2020;13(1):3-7. doi:10.25122/jml-2018-0067
National Institutes of Health. Chest pain.
Bairashevskaia AV, Belogubova SY, Kondratiuk MR, et al. Update of Takotsubo cardiomyopathy: present experience and outlook for the future. IJC Heart Vasc. March 2022;39(100990). doi:10.1016/j.ijcha.2022.100990
Nguồn: https://www.verywellhealth.com/broken-heart-syndrome-8347541
Như Trang.
Exploring Psychology - Khám Phá Tâm Lý Học 