Còn được gọi là kìm nén hậu môn, nhân cách hậu môn (một giai đoạn phát triển tâm lý tính dục trong thuyết phân tâm học của Sigmund Freud – ND) được cho là xuất hiện khi ai đó có nhu cầu kiểm soát môi trường và hoàn cảnh cực kỳ cao. Một người có nhân cách hậu môn cũng sẽ chú ý đến mức ám ảnh đến các chi tiết (ngay cả những chi tiết không mấy quan trọng) đến mức làm phiền người khác. Hành vi này lại sẽ ngày càng “lợi bất cập hại”. Ví dụ, một người có nhân cách kìm nén hậu môn có thể liên tục tìm kiếm thông tin về một sản phẩm trước khi mua.
Also known as being anal-retentive, an anal personality is thought of as someone with an extreme need to control their environment or situations. A person with an anal personality will also have an obsessive attention to detail (even non-essential details) to the point that it might annoy others. Their behavior goes beyond being helpful. For example, a person with an anal personality might research a product endlessly before buying it.

Bài viết này sẽ thảo luận nguồn gốc khái niệm nhân cách kìm nén hậu môn và các yếu tố được cho là đóng vai trò tạo ra dạng tính cách này. Bài viết cũng giải thích một số dấu hiệu cho thấy bạn có thể đang kìm nén hậu môn và những thứ bạn có thể làm.
This article discusses the origins of the concept of anal retentive personality and the factors that are believed to play a role in causing it. It also explains some of the signs that you might be anal-retentive and what you can do to cope.
Nguồn gốc nhân cách kìm nén hậu môn. Origins of the Anal-Retentive Personality
Khái niệm nhân cách kìm nén hậu môn có nguồn gốc từ thời của nhà thần kinh học người Áo Sigmund Freud, ông là người đầu tiên nêu ra sự tồn tại của dạng tính cách này, cũng là một phần nội dung của thuyết phân tâm học.
The concept of the anal-retentive personality dates back to the time of Austrian neurologist Sigmund Freud, who was the first to propose the existence of this personality type as part of psychoanalytic theory.
Freud đã ghi chép lại về nhân cách kìm nén hậu môn trong những công trình đầu tiên của ông về sự phát triển tâm lý tính dục. Freud cho rằng có ba giai đoạn phát triển tâm lý tính dục trong suốt thời thơ ấu của một người.
Freud wrote about the anal-retentive personality in his early works on psychosexual development. Freud argued that there were three psychosexual stages during early child development:
– Miệng: Từ lúc mới sinh đến 1 tuổi. Oral: From birth to one year
– Hậu môn: Từ 1 đến 3 tuổi. Anal: From Age 1 to Age 3
– Dương vật tượng trưng: Từ 3 đến 6 tuổi. Phallic: From Age 3 to Age 6

Freud cho rằng nhân cách kìm nén hậu môn đã hình thành trong giai đoạn hậu môn và khoảng thời gian trẻ được dạy đi vệ sinh.
It was during the anal stage and toilet training that Freud argued the anal-retentive personality would develop.
Ông tin rằng khi một đứa trẻ lớn dần và nhận ra chúng có thể kiểm soát và hạn chế việc đại tiện của mình và rằng giai đoạn này được thiết lập ra để chúng có thể hình thành hoặc một trong hai nhân cách, kìm nén hậu môn và giải phóng hậu môn.
Freud believed that when a child grew to realize that they could manage and restrict their bowel movements that the stage would be set for them to potentially develop either an anal-retentive personality or anal expulsive personality.
Freud cảm thấy một đứa trẻ sẽ quyết định liệu chúng có làm theo những gì cha mẹ chúng nói hay không. Nếu một người cha mẹ quá nghiêm khắc hoặc cố dạy con đi vệ sinh quá sớm, đứa trẻ sẽ hình thành nhân cách kìm nén hậu môn. Ngoài ra, đứa trẻ nào bị phạt vì những “tai nạn” lúc tập đi vệ sinh cũng sẽ hình thành dạng nhân cách này.
Freud felt that a child would decide whether to comply with their parent or not. If a parent was too strict or tried to toilet train a child too early, this would then lead to the child developing an anal-retentive personality. In addition, a child who was punished for toilet training accidents would also develop this personality.
Một số sử gia tin rằng một số học thuyết của Freud bị ảnh hưởng bởi tình trạng ống nước được lắp đặt bên trong các căn nhà và các tập tục xã hội thời Victoria mà ông sống. Nếu không có hệ thống ống nước trong nhà, không có tã, không có máy giặt thì việc hạn chế đi tiêu sẽ là một vấn đề lớn hơn rất nhiều cho những đứa trẻ sống vào thời điểm lúc Freud còn là một cậu bé.
Certain historians believe that some of Freud’s theories were influenced by the state of indoor plumbing in addition to the Victorian social mores at the time that he lived. Since there was no indoor plumbing, no diapers, and no washing machine, restricting one’s bowel movements would have been a much larger concern for children who lived when Freud was a young boy.
Tính cách kìm nén hậu môn theo quan điểm của Freud. The Anal-Retentive Personality According to Freud
Freud mô tả những người có tính cách kìm nén hậu môn là: Freud depicted anal retentive people as being:
– Ngăn nắp quá mức. Overly orderly
– Tỉ mỉ. Meticulous
– Hay nghi ngờ. Suspicious
– Dè dặt. Reserved
Các đặc điểm khác được mô tả thêm về sau này bao gồm cứng đầu, cứng nhắc, ám ảnh với tiền bạc và/hoặc thời gian, và bị ám ảnh bởi việc gọn gàng và sạch sẽ. Những tính từ khác có thể được sử dụng để mô tả dạng tính cách này là cầu toàn, để ý đến tiểu tiết, quá tự lực, đam mê sắp xếp, phân loại hoặc sưu tầm đồ vật.
Further traits that were later described included being stubborn, rigid, stingy with money and/or time, and having an obsession with being neat or clean. Other adjectives used to describe this personality were perfectionistic, detail-oriented, overly self-reliant, and having a passion for organizing, classifying, or collecting objects.
Tính cách giải phóng hậu môn là gì? What is an anal-expulsive personality?
Một học trò của Freud, Karl Abraham, đã đưa khái niệm lên một bước mới và mô tả khía cạnh đối nghịch của kiềm nén hậu môn là giải phóng hậu môn (một người có khuynh hướng bừa bộn.)
A student of Freud’s, Karl Abraham, took the concept a step further and described the opposite of anal-retentive as being anal-expulsive (a person with a tendency to make a mess).

Rối loạn nhân cách ám ảnh cưỡng chế (OCPD). Obsessive-Compulsive Personality Disorder
Mặc dù Freud mô tả kiểu tính cách hậu môn, nhưng rối loạn tâm thần gần gũi nhất được mô tả gần đây trong Cẩm nang Số liệu và Chẩn đoán các rối loạn tâm thần (DSM-5) là Rối loạn nhân cách ám ảnh cưỡng chế.
While Freud described the anal personality, the closest mental disorder that is currently described today in the Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5-TR) is obsessive-compulsive personality disorder (OCPD).
Rối loạn loạn thần này xuất hiện khi một người có những nhu cầu mang tính cưỡng chế, cứng nhắc với khả năng kiểm soát tâm trí và tương tác xã hội.
This psychiatric diagnosis refers to a person with a compulsive and inflexible need for mental and interpersonal control.
Tương tự như tính cách hậu môn, người mắc OCPD cũng sẽ tập trung lớn vào chi tiết, nhu cầu sắp xếp ngăn nắp trong môi trường xung quanh, gặp vấn đề với tính cầu toàn, và hay có khuynh hướng đưa ra danh sách và các quy tắc để làm theo.
Similar to the anal personality, a person with OCPD will also show strong attention to detail, a need for orderliness in their environment, problems with perfectionism, and a tendency to make lists and rules to follow.
Người này cũng có thể khó phân bổ công việc, khá bướng bỉnh và cứng nhắc trong quá trình ứng xử với mọi người. Họ có thể khó loại bỏ những thứ cũ kỹ hoặc hay tiêu tiền.
This person may also have trouble delegating tasks and will be obstinate and rigid in their interpersonal dealings. They may have trouble getting rid of old things or spending money.
Khác biệt giữa Kiềm nén hậu môn và Rối loạn ám ảnh cưỡng chế. Differences Between Anal-Retentiveness and OCPD
Đâu là điểm khác biệt giữa việc có tính cách kìm nén hậu môn và bị Rối loạn ám ảnh cưỡng chế? What are the differences between being anal retentive and having OCPD?
Thông thường, một người có tính cách hậu môn nói chung sẽ được xem là một “tật” trong tính cách. Mặt khác, người mắc OCPD sẽ được coi là có rối loạn tâm thần tác động vào cuộc sống thường nhật.
In common usage, a person who is said to have an anal personality would generally be considered to have a personality quirk. On the other hand, a person with OCPD would be considered to have a mental disorder that interferes with their daily life.

Nghiên cứu về nhóm tính cách kìm nén hậu môn. Research on the Anal-Retentive Personality
Trong một nghiên cứu kinh điển năm 1966, các nhà nghiên cứu cho thấy những người có nhóm tính cách kìm nén hậu môn có màn thể hiện năng lực kém hơn người không có nhân cách hậu môn trong một nhiệm vụ đòi hỏi họ phải đưa tay vào một loại nước hơi “có mùi” làm liên tưởng đến phân thải. Các nhà nghiên cứu cho rằng điều này phản ánh các cơ chế đối phó kém hiệu quả với “những thôi thúc hậu môn.”
In a classic 1966 study, researchers showed that those with an anal personality performed worse on a task that required them to place their hand into water that had an odor suggestive of fecal matter than people without an anal personality. The researchers speculated that this reflected ineffective defenses against “anal impulses.”
Nhìn chung, nghiên cứu đã tiết lộ rằng các đặc tính kiềm nén hậu môn tồn tại dưới dạng một nhóm các đặc điểm thay vì một rối loạn được định nghĩa rõ ràng.
In general, research has revealed that anal retentive characteristics appear as a cluster of traits rather than a defined type that would be defined as a disorder.
Nhìn tổng quan, thuật ngữ này hiếm khi được sử dụng các nghiên cứu tâm lý học đương đại và vốn đã được sử dụng nhiều hơn để mô tả một “kiểu” tính cách nhất định.
In general, the term is rarely used in current psychological research and has much more been adopted colloquially to describe a certain personality “style.”
Dấu hiệu cho thấy bạn có tính kìm nén hậu môn. Signs You Are Anal-Retentive
Đâu là những dấu hiệu cho thấy bạn có thể có tính kìm nén hậu môn? Dưới đây là một số dấu hiệu cần lưu ý. What are some signs you might be anal retentive yourself? Here are the signs to look for.
– Khi đi mua đồ, bạn có mua mỗi món hàng 10 cái để dành xài dần không? Do you buy 10 of everything at the grocery store so that you won’t run out?
– Bạn có xếp các hóa đơn thanh toán trong ví theo màu hay theo độ mòn không để bạn có thể trả cái dơ nhất trước? Do you organize the bills in your wallet by color or by how worn they are so that you can spend the dirty ones first?
– Bạn có tra từ trước khi nhập nội dung vào bài đăng trên mạng xã hội để xem xem liệu mình có cần thêm dấu gạch nối để đúng ngữ pháp hơn? Do you look up words before you type them on social media to see whether you need to add a hyphen for proper grammar?
– Bạn có phân loại danh sách mua đồ của mình cho đúng thứ tự chính xác cái bạn muốn mua? Do you categorize your grocery list so that it is in the exact order of the items that you will be buying at the store?
– Khi bạn chỉnh đồng hồ trong nhà, bạn có cần phải đảm bảo tất cả đều được chỉnh đúng từng phút từng giây? When you set clocks in your house, do you need to make sure that they are all set to the same minute and second?
– Bạn có thấy cực kỳ khó chịu không khi thấy một lỗi hoặc chi tiết nhỏ nào đó? Does it bother you greatly if you see small errors or details?
– Đã từng có ai thấy bạn là quá “để tâm” hay “làm lố” về những thứ hoàn hảo xung quanh bạn? Have other people referred to you as overly neurotic about having things perfect around you?
– Bạn có thấy khó thư giãn vào cuối tuần hoặc trong kỳ nghỉ khi bạn biết bạn nên thả lỏng và sạc lại năng lượng? Do you find it hard to relax on the weekend or on vacation when you know that it should be a time to unwind and recharge?
– Bạn có keo kiệt khi sử dụng những món đồ không, như chỉ sử dụng mỗi lần một miếng giấy toilet hoặc không tiêu tiền luôn? Are you stingy in how you consume things such as using only one square of toilet paper or not spending any of your money?
Mặc dù đây chỉ là một vài ví dụ về những thứ bạn có thể thấy khi có tính cách kìm nén hậu môn, nhưng chúng cũng cho thấy một phông nền chung về khuynh hướng luôn cần kiểm soát môi trường hoặc hành xử kiểu rụt rè hoặc cực kỳ cẩn trọng trong những gì mình làm.
While these are just some examples of what it might be like if you are anal retentive, they show a common theme of needing to control your environment or behave in a way that involves withholding or being very careful about what you do.
Ứng phó với tính kìm nén hậu môn. Coping With Being Anal-Retentive
Bạn nên làm gì nếu nghĩ mình có tính “kìm nén hậu môn”? Tất cả đều tùy thuộc vào liệu nó có làm phiền bạn hay những người xung quanh bạn không.
What should you do if you think you have an anal personality? That all depends on whether it bothers you or the people around you.
Nếu bạn khó đưa ra quyết định hoặc cảm thấy lo âu nếu mình không kiểm soát được môi trường quanh mình, thì bạn nên trao đổi với một chuyên gia sức khỏe tâm thần để xác định xem liệu mình có đang sống chung với một vấn đề nào đó nhiều hơn chỉ là một kiểu tính cách.
If you have trouble making decisions or feel anxious if you don’t control your environment, it might be worthwhile speaking to a mental health professional to determine whether you might be living with something more than just a personality quirk.
Bạn có cảm thấy hành vi kìm nén hậu môn của mình là quá mức hoặc mất kiểm soát? Đó là những dấu hiệu khác cho thấy bạn có thể cần tìm kiếm giúp đỡ. Nếu bạn khó giao việc cho người khác hoặc không thể xử lý được khi mọi thứ không diễn ra một cách hoàn hảo, thì điều này có thể can thiệp vào cuộc sống thường nhật của bạn hoặc năng lực trong công việc.
Do you feel as though your anal retentive behavior is excessive or out of your control? Those are other signs that you might need to seek help. If you have trouble delegating tasks or can’t handle it when things don’t work out perfectly, this could interfere with your daily life or your ability to function at work.
Bạn nên trao đổi về tất cả các dấu hiệu với chuyên gia. All of these are signs that it may be helpful to speak to a professional.
Mặt khác, nếu bạn vận hành ổn, không bị phiền hà với nét tính cách này và mọi người xung quanh chấp nhận tính cách của bạn, thì đơn giản là bạn chỉ cần học cách sống chung với nó.
On the other hand, if you are functioning well, aren’t bothered by your quirks, and the people around you are accepting of your personality, then it may simply be something that you learn to live with.
Tổng kết. Summary
Chúng ta cần nhớ rằng luôn có sự khác biệt mạnh mẽ giữa tính kìm nén hậu môn và bị chẩn đoán mắc một rối loạn tâm thần. Nếu bạn đang sống cùng ai đó cho thấy dấu hiệu muốn kiểm soát môi trường quanh họ đến một mức độ cực đoan, thì cũng khá khó để khẳng định liệu đây chỉ là “tật” trong tính cách hay một thứ gì đó nghiêm trọng hơn.
It’s important to remember that there is a strong distinction between being anal retentive and having a diagnosable mental health disorder. If you are living with someone who is showing signs of needing to control their environment to an extreme, it may be hard to know if this is just a personality quirk or something deeper.
Nếu hành vi của người đó cản trở đời sống của họ, khiến họ khó chịu hoặc khiến bạn hay những người khác bực bội, hoặc họ không thể kiểm soát được ham muốn hoặc cảm thấy cực kỳ lo âu khi không thể làm theo những ý muốn thôi thúc này, thì đây là dấu hiệu của một vấn đề gì đó nghiêm trọng hơn là chỉ là nhóm tính cách kìm nén hậu môn.
If that person’s behavior appears to interfere with their daily life, causes them distress or causes distress to you or other people in their life, or they are unable to control their impulses or feel great anxiety when unable to carry out compulsions, these are all signs of something deeper than an anal personality.
Mặt khác, nếu ai đó bạn biết gọn gàng tích cực và sắc xếp, quản lý tiền bạc nghe hơi lạ với bạn nhưng đó là điều họ thích mà mang lại cho họ niềm vui thì nó đơn giản là dấu hiệu của cái mà Freud đã đề cập đến từ rất lâu rồi. Việc chuyển tiếp một số nhu cầu chưa được đáp ứng hoặc xung đột trong thời thơ ấu vào thời kỳ trưởng thành vốn ít có khả năng gây rắc rối và có thể được xã hội chấp nhận.
On the other hand, if someone you know appears to happily clean and organize and manage their money in a way that seems odd to you but that they enjoy or brings them joy, it could be that they simply are showing signs of what Freud identified so long ago. The translation of some unmet need or conflict during childhood into an adult manifestation that is less likely to cause trouble and appears more socially acceptable.
Tham khảo. Sources
American Psychoanalytic Association. Why am I so Anal?
Encyclopedia of Personality and Individual Differences. Anal Expulsive/Anal Retentive Personality.
Nguồn: https://www.verywellmind.com/what-is-an-anal-personality-5073867
Như Trang.
