Nếu bạn có ý nghĩ muốn bỏ hút thuốc, thì bạn không hề đơn độc. Cứ 10 người hút thuốc thì có gần 7 người nói họ muốn bỏ. Bỏ hút thuốc là một trong những điều tốt đẹp nhất bạn có thể làm cho sức khỏe của mình – hút thuốc gây hại đến hầu như toàn bộ mọi cơ quan của cơ thể, bao gồm cả trái tim. Gần 1/3 ca tử vong do bệnh tim là kết quả của việc hút thuốc và hút thuốc bị động.
If you have thought about trying to kick a smoking habit, you’re not alone. Nearly 7 of 10 smokers say they want to stop. Quitting smoking is one of the best things you can do for your health — smoking harms nearly every organ in your body, including your heart. Nearly one-third of deaths from heart disease are the result of smoking and secondhand smoke.
Bạn có thể cũng muốn chuyển sang thuốc lá điện tử (còn được gọi là e-cigarette, vape, và các thiết bị tạo khói sử dụng một lần hoặc nhiều lần khác) như một bước chuyển tiếp để tạo điều kiện chuyển từ thuốc lá truyền thống sang cai hút thuốc hoàn toàn. Nhưng liệu thuốc lá điện tử (hay vape) có tốt hơn cho bạn hơn thuốc lá truyền thống không? Thuốc lá điện tử có thể giúp bạn ngưng hút thuốc lá luôn không? ThS. BS. Michael Blaha, giám đốc nghiên cứu lâm sàng của Trung tâm Ciccarone về Dự Phòng Bệnh tim của đại học Johns Hopkins chia sẻ một số thông tin sức khỏe về hút thuốc lá điện tử.
You might be tempted to turn to electronic cigarettes (e-cigarettes, vape pens, and other nondisposable and disposable vaping devices) as a way to ease the transition from traditional cigarettes to not smoking at all. But is smoking e-cigarettes (also called vaping) better for you than using tobacco products? Can e-cigarettes help you to stop smoking once and for all? Michael Blaha, M.D., M.P.H., director of clinical research at the Johns Hopkins Ciccarone Center for the Prevention of Heart Disease, shares health information about vaping.
1. Hút thuốc lá điện tử ít có hại hơn hút thuốc truyền thống, nhưng vẫn không an toàn. Vaping is less harmful than smoking, but it’s still not safe.
Thuốc lá điện tử sẽ làm nóng nicotine (chiết xuất từ thuốc lá), cho thêm hương liệu và các chất hóa học khác để tạo ra sol khí mà bạn sẽ hít vào. Thuốc lá thông thường có chứa 7000 chất hóa học, nhiều chất trong số đó rất độc. Mặc dù chúng ta không biết chính xác có những chất hóa học gì trong thuốc lá điện tử, nhưng Blaha nói “Hầu như không có gì nghi ngờ rằng thuốc lá điện tử có ít chất độc hơn và thuốc lá truyền thống.”
E-cigarettes heat nicotine (extracted from tobacco), flavorings and other chemicals to create an aerosol that you inhale. Regular tobacco cigarettes contain 7,000 chemicals, many of which are toxic. While we don’t know exactly what chemicals are in e-cigarettes, Blaha says “There’s almost no doubt that vaping exposes you to fewer toxic chemicals than smoking traditional cigarettes.”
Tuy nhiên, có một đợt bùng phát chấn thương phổi và tử vong có liên quan đến thuốc lá điện tử. Trong tháng 02/2020, Trung tâm Kiểm Soát và Phòng Ngừa Dịch Bệnh (CDC) đã xác nhận 2807 ca tổn thương phổi có liên quan đến thuốc lá điện tử và 68 ca tử vong có liên quan.
However, there has been an outbreak of lung injuries and deaths associated with vaping. In February 2020, the Centers for Disease Control and Prevention (CDC) confirmed 2,807 cases of e-cigarette or vaping use-associated lung injury (EVALI) and 68 deaths attributed to that condition.
“Các ca này chủ yếu ảnh hưởng lên những người điều chỉnh thiết bị hút hoặc sử dụng các dung dịch pha tạp từ chợ đen. Điều này đặc biệt đúng ở các sản phẩm thuốc lá điện tử có chứa THC,” Blaha giải thích.
“These cases appear to predominantly affect people who modify their vaping devices or use black market modified e-liquids. This is especially true for vaping products containing THC,” explains Blaha.
CDC cũng đã xác nhận Vitamin E acetate là một chất hóa học đáng lotìm thấy trong những người bị tổn thương phổi do các sản phẩm thuốc lá điện tử hoặc vaping (EVALI). Vitamin E acetate là một chất làm dày thường được sử dụng trong các sản phẩm vaping có chứa THC, và nó được tìm thất trong các mẫu dịch phổi của bệnh nhân mắc EVALI do CDC kiểm tra.
The CDC has identified vitamin E acetate as a chemical of concern among people with EVALI. Vitamin E acetate is a thickening agent often used in THC vaping products, and it was found in all lung fluid samples of EVALI patients examined by the CDC.
CDC khuyến nghị mọi người: The CDC recommends that people:
– Không sử dụng thuốc lá điện tử hoặc các sản phẩm vaping có chứa THC. Do not use THC-containing e-cigarettes or vaping products.
– Tránh mua các sản phẩm nguồn gốc không rõ ràng, như từ bạn bè, gia đình hoặc những người bán trên mạng Avoid using informal sources, such as friends, family or online dealers to obtain a vaping device.
– Không điều chỉnh hoặc thêm vào bất cứ các chất nào khác vào thiết bị vaping mà không có hướng dẫn của nhà sản xuất. Do not modify or add any substances to a vaping device that are not intended by the manufacturer.
Nghiên cứu từ Đại học Johns Hopkins về thành phần của vape xuất bản tháng 10/2021 tiết lộ có tới hàng ngàn thành phần hóa học trong các sản phẩm vape, hầu hết đều chưa được xác định. Trong số những chất mà các nhà khoa học có thể xác định thì nhiều chất có hại tiềm ẩn, như caffeine, ba chất hóa học chưa bao giờ được tìm thấy trước đây trong thuốc lá điện tử, một loại thuốc trừ sâu và hai loại hương liệu có liên đới với khả năng gây độc tiềm ẩn và gây kích ứng hô hấp.
Research from The Johns Hopkins University on vape ingredients published in October 2021 reveals thousands of chemical ingredients in vape products, most of which are not yet identified. Among those the team could identify were several potentially harmful substances, including caffeine, three chemicals never previously found in e-cigarettes, a pesticide and two flavorings linked with possible toxic effects and respiratory irritation.
2. Nghiên cứu cho rằng vaping gây hại cho phổi và tim. Research suggests vaping is bad for your heart and lungs.
Nicotine là tác nhân chính trong thuốc lá thông thường và thuốc lá điện tử, và nó gây nghiện cao. Nó khiến bạn thèm hút thuốc và xuất hiện triệu chứng cai nếu bạn không đáp ứng cơn thèm này. Nicotine là một chất độc. Nó làm tăng huyết áp và tăng adrenaline, làm tăng nhịp tim và tăng khả năng đau tim.
Nicotine is the primary agent in regular cigarettes and e-cigarettes, and it is highly addictive. It causes you to crave a smoke and suffer withdrawal symptoms if you ignore the craving. Nicotine is a toxic substance. It raises your blood pressure and spikes your adrenaline, which increases your heart rate and the likelihood of having a heart attack.
Vaping không tốt cho bạn? Vẫn còn nhiều điều ta chưa hiểu về vaping, bao gồm chất hóa học nào tạo nên hơi khói và cách chúng ảnh hưởng lên sức khỏe thể chất trong thời gian dài. “Con người ta cần hiểu được rằng thuốc lá điện tử có thể rất nguy hiểm với sức khỏe,” theo Blaha. “Các dữ liệu gần đây cho thấy những mối liên hệ giữa thuốc lá điện tử, hút thuốc với các bệnh tim mạch. Bạn đang để bản thân tiếp xúc với tất cả các hóa chất mà chúng ta vốn chưa hiểu hết được và có thể sẽ không an toàn.”
Is vaping bad for you? There are many unknowns about vaping, including what chemicals make up the vapor and how they affect physical health over the long term. “People need to understand that e-cigarettes are potentially dangerous to your health,” says Blaha. “Emerging data suggests links to chronic lung disease and asthma, as well as associations between dual use of e-cigarettes and smoking with cardiovascular disease. You’re exposing yourself to all kinds of chemicals that we don’t yet understand and that are probably not safe.”
3. Thuốc lá điện tử cũng gây nghiện như thuốc lá truyền thống. Electronic cigarettes are just as addictive as traditional ones.
Cả thuốc lá điện tử và thuốc lá thông thường đều có chứa nicotine, cái mà khoa học cho rằng gây nghiện như heroin và cocaine. Theo Blaha, điều tồi tệ hơn là nhiều người hút thuốc lá điện tử thậm chí còn tiếp nhận nhiều nicotine hơn so với sản phẩm thuốc lá dạng đốt khác: Người dùng có thể mua bình chứa dung dịch dài hơn, có nồng độ nicotine cao hơn, hoặc tăng điện áp của thuốc lá điện tử để cảm giác phê sướng hơn.
Both e-cigarettes and regular cigarettes contain nicotine, which research suggests may be as addictive as heroin and cocaine. What’s worse, says Blaha, many e-cigarette users get even more nicotine than they would from a combustible tobacco product: Users can buy extra-strength cartridges, which have a higher concentration of nicotine, or increase the e-cigarette’s voltage to get a greater hit of the substance.
Vaping có khiến ta hút thuốc không? Does Vaping Lead to Smoking?
Vaping và thuốc lá điện tử đôi lúc được quảng cáo là cách giúp con người ta cai hút thuốc. Nhưng có điều ngược lại không? Vaping có thể đưa đến nghiện hút thuốc về sau này không?
Vaping and e-cigarettes are sometimes promoted as ways to help cigarette smokers quit. But what about the reverse? Can vaping lead to regular cigarette smoking later on?
4. Thuốc lá điện tử không phải là công cụ cai thuốc tốt nhất. Electronic cigarettes aren’t the best smoking cessation tool.
Mặc dù đã được quảng cáo là một phương tiện hỗ trợ bạn cai thuốc, nhưng thuốc lá điện tử vẫn chưa được Cục Quản lý thực phẩm và Dược phẩm (FDA) công nhận là thuốc bị giúp bỏ hút thuốc. Một nghiên cứu gần dây phát hiện ra rằng hầu hết những người có ý định sử dụng thuốc lá điện tử để loại bỏ thói quen hút nicotine sau cùng cũng sẽ tiếp tục sử dụng thuốc lá truyền thống kèm thêm cả thuốc lá điện tử.
Although they’ve been promoted as an aid to help you quit smoking, e-cigarettes have not received Food and Drug Administration approval as smoking cessation devices. A recent study found that most people who intended to use e-cigarettes to kick the nicotine habit ended up continuing to use traditional and e-cigarettes.
Dưới sự bùng phát của EVALI, CDC khuyến nghị người dân nào có sử dụng thuốc lá điện tử để cai hút thuốc nên cân nhắc lợi ích và nguy cơ, và trước hết nên cân nhắc những lựa chọn giúp cai hút thuốc khác đã được FDA công nhận.
In light of the EVALI outbreak, the CDC advises people who use e-cigarettes for smoking cessation to weigh the risks and benefits and first consider use of other FDA-approved smoking cessation options.
5. Thế hệ trẻ đang ngày càng nghiện nicotine. A new generation is getting hooked on nicotine.
Ở giới người trẻ, thuốc lá điện tử, đặc biệt là loại xài một lần, phổ biến hơn rất nhiều so với thuốc lá truyền thống. Theo Khảo sát Quốc gia về Thuốc lá ở Thanh thiếu niên, có hơn 2 triệu học sinh trung học cơ sở và phổ thông tại Mỹ ghi nhận có sử dụng thuốc lá điện tử vào năm 2021, trong đó cứ 10 người lại có 8 người sử dụng thuốc lá điện tử có hương liệu.
Among youth, e-cigarettes, especially the disposable kind, are more popular than any traditional tobacco product. According to the 2021 National Youth Tobacco Survey, more than 2 million U.S. middle and high school students reported using e-cigarettes in 2021, with more than 8 in 10 of those youth using flavored e-cigarettes.
Theo Blaha, có ba lý do khiến thuốc lá điện tử trở nên cực kỳ hút giới trẻ. Đầu tiên, nhiều thanh thiếu niên tin rằng vaping ít có hại hơn hút thuốc. Thứ hai, thuốc lá điện tử có chi phí mỗi lần sử dụng thấp hơn so với thuốc lá truyền thống. Cuối cùng, người trẻ và người trưởng thành cảm thấy thích việc hút không có khói. Vì không mùi, nên thuốc lá điện tử giảm bớt một số kỳ thị dành cho người hút thuốc.
According to Blaha, there are three reasons e-cigarettes may be particularly enticing to young people. First, many teens believe vaping is less harmful than smoking. Second, e-cigarettes have a lower per-use cost than traditional cigarettes. Finally, youths and adults find the lack of smoke appealing. With no smell, e-cigarettes reduce some of the stigma of smoking.
“Cái tôi thấy đáng lo nhất về sự gia tăng của vaping là những người từng chưa bao giờ hút thuốc, đặc biệt là người trẻ, giờ đây lại chọn theo thói quen này,” theo Blaha. “Chuyển từ hút thuốc lá truyền thống sang vaping là một chuyện. Nhưng việc bắt đầu tiếp xúc với nicotin bằng vape lại là một chuyện khác. Và, nghiện nicotin thường đưa đến sử dụng các sản phẩm thuốc lá truyền thống.”
“What I find most concerning about the rise of vaping is that people who would’ve never smoked otherwise, especially youth, are taking up the habit,” says Blaha. “It’s one thing if you convert from cigarette smoking to vaping. It’s quite another thing to start up nicotine use with vaping. And, getting hooked on nicotine often leads to using traditional tobacco products down the road.”
Nghiên cứu từ CDC cho thấy vaping trong giới trẻ đã giảm một chút kể từ 2020. Việc thiếu niên bị kẹt ở nhà dưới sự giám sát của cha mẹ trong suốt thời đại dịch COVID-19 có thể đã góp phần tạo nên xu hướng này.
Research from the CDC shows that vaping among youth has declined somewhat since 2020. Kids being stuck at home under their parents’ supervision during the COVID-19 pandemic could contribute to that trend.
Nhưng Blaja nói, việc diễn giải dữ liệu là khá khó, vì người trẻ thay đổi sở thích liên tục, và, khi được khảo sát, nhiều bạn có thể không coi sản phẩm dùng một lần như “puff bar” là vaping. Báo cáo của CDC cũng nói rằng việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá điện tử một lần đã tăng lên 1000% trong nhóm học sinh trung học phổ thông và 400% trong nhóm học sinh trung học cơ sở kể từ năm 2019.
But, Blaha says, interpreting the data is tricky, since young people change their preferences often, and, when surveyed, may not consider using disposable products such as “puff bars” as vaping. The same CDC report says disposable e-cigarette use has increased 1,000% among high school students and 400% among middle school students since 2019.
Vaping và đại dịch COVID-19. Vaping and the COVID-19 Pandemic
Khi đại dịch virus corona mới bắt đầu, Blaha nói, dữ liệu cho thấy doanh số bán ra thuốc lá điện tử giảm xuống, có thể là vì con người ta dành nhiều thời gian ở nhà và tránh đến các cửa hàng cũng như các nơi công cộng hơn.
When the coronavirus pandemic first began, Blaha says, data show that e-cigarette sales went down, possibly because people were spending more time at home and avoiding stores and public areas.
Nhưng Blaha cũng nhìn thấy được xu hướng khiến ông lo ngại: tăng tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử hằng ngày ở tất cả những người có sử dụng vape. “Con số người sử dụng vape mỗi ngày từng là 5 người có 1, nhưng giờ nó đã tăng lên rồi, và điều này đáng lo ngại vì nó cho thấy tình trạng nghiện nicotine nghiêm trọng hơn. Tôi sẽ tiếp tục theo dõi vấn đề này.”
But Blaha sees a trend that concerns him: rising rates of daily e-cigarette use among all vape users. “The number of people who vaped daily used to be 1 in 5, but now it’s up quite a bit, which is concerning because it implies more nicotine addiction. I’m keeping a close eye on that.”
Vaping, hút thuốc và các hoạt động gây kích thích phổi khác có thể gây trầm trọng thêm các vấn đề hô hấp có liên quan đến COVID-19.
Vaping, smoking and other lung irritants can compound the respiratory problems associated with COVID-19.
Bạn muốn bỏ hút thuốc? Want to quit smoking?
Có một mối liên hệ mạnh mẽ giữa hút thuốc và các bệnh lý tim mạch, và giữa hút thuốc với ung thư. Nhưng bạn càng bỏ càng sớm thì cơ thể bạn sẽ càng dễ phục hồi và tự sửa chữa chính nó. Hãy trao đổi với bác sĩ về chương trình cai thuốc hay công cụ nào là phù hợp nhất với bạn.
There’s a strong link between smoking and cardiovascular disease, and between smoking and cancer. But the sooner you quit, the quicker your body can rebound and repair itself. Talk to your doctor about which smoking cessation program or tools would be best for you.
Như Trang.
Exploring Psychology - Khám Phá Tâm Lý Học 