Bóng Tối (Shadow) trong học thuyết của Carl Jung

Carl Jung là người thu hút sự chú ý của cả giới học thuật và những người sống theo tâm linh. Một trong những phát hiện tác động mạnh mẽ nhất của ông là khái niệm về “Bóng Tối”.

Carl Jung has captured the interest of both academics and spiritual seekers alike. One of his most powerful discoveries was his concept of “The Shadow.”

“Bóng Tối”, theo thuyết của Jung, là một biểu tượng đại diện cho mặt ẩn giấu của tâm hồn mỗi người. Bóng tối được tạo thành từ những khía cạnh bị ẩn giấu trong tính cách một người và thường bị gắn mác là “không được chấp nhận” và bị chôn sâu giấu kín trong tâm trí.

Carl Jung’s “Shadow,” is a symbol that represents the hidden side of every human psyche. The Shadow is composed of hidden aspects of an individual’s personality that are deemed as “unacceptable,” and tucked away into the hidden parts of their mind.

Những đặc tính của Bóng Tối chủ yếu được tạo thành từ nỗi hổ thẹn. Những đặc tính này là những suy nghĩ, ham muốn, mong mỏi, cảm xúc và thèm khát cũng như thôi thúc mà Bản ngã của một người không chấp nhận. Ví dụ, khí nói đến sự cấm kỵ trong tình dục, bạn có thể từng nghe có một số ham muốn hoặc hành vi không được gia đình chấp nhận, vậy nên bạn che giấu chúng – từ đây, thôi thúc này biến thành Bóng Tối – chỉ được thể hiện khi ở trong môi trường an toàn, nơi bạn không bị phán xét, hay thậm chí bị đè nén hoàn toàn.

Shadow characteristics are mostly formed by shame. These characteristics are thoughts, desires, wishes, feelings, cravings and urges that one’s own ego does not accept. For example, in the case of sexual taboo, you may have heard that certain behaviors or desires are not acceptable by your family, so you hide them- thus, the urge is cast into the shadow- only to show itself when the environment is safe from judgement, or even repressed away completely.

Các đặc tính của Bóng Tối cũng bao gồm một số khía cạnh tích cực của tính cách. Bạn có thể liên tưởng đến sự quyết đoán tự nhiên của bạn trước nỗi hổ thẹn, vì bạn thiết lập kỷ luật tránh xa nó từ bé. Hoặc có thể bạn không mấy quan tâm tới tính sáng tạo vì bạn được dạy là nó ít có giá trị hơn những kỹ năng “cứng”’ khác. Đó là lý do tại sao Tích hợp Bóng Tối lại là một công cụ quan trọng hỗ trợ cho quá trình Cá nhân hóa – một thuật ngữ do Carl Jung đặt ra nhằm hàm ý một quá trình mà tâm trí phải trải qua để đạt được trạng thái toàn vẹn.

Shadow traits can also be positive aspects of a personality. Maybe you have associated your natural assertiveness with shame, because you were disciplined away from it at a young age. Or maybe your creativity was neglected because you were taught that it less valuable than “hard skills.” This is why Shadow Integration is such an important tool for making progress in the process of Individuation– a term coined by Carl Jung which represents the journey a mind must undergo to achieve wholeness.

Bài viết này sẽ khám phá một số nội dung về Bóng Tối. Những chủ đề này bao gồm Tính loạn thần của Bóng Tối, Quá trình cá nhân hóa và Hòa hợp với Bóng Tối.

This article will cover a few aspects of the Shadow. These topics include Neurosis of the Shadow, Individuation and Making Peace with the Shadow.

Tính loạn thần của Bóng Tối. Neurosis of the Shadow

“Nếu ta hiểu rõ bất cứ thứ gì của vô thức, ta biết rằng ta không thể nuốt chửng nó. Ta cũng biết rằng sẽ rất nguy hiểm nếu ta đàn áp nó, vì tâm trí vô thức cũng là cuộc sống và cuộc sống này sẽ đối đầu với ta nếu ta đàn áp chúng, và nó sẽ thể hiện qua tính loạn thần.” – Carl Jung.

“If we understand anything of the unconscious, we know that it cannot be swallowed. We also know that it is dangerous to suppress it, because the unconscious is life and this life turns against us if suppressed, as happens in neurosis.” – Carl Jung

Carl Jung phát hiện ra rằng Bóng Tối có thể mang đến sự thấu hiểu và khám phá. Ông cũng biết rằng nó có thể gây ra tổn hại rất lớn lên tâm hồn của một người nếu không được thống nhất. Đè nén, hoặc không thể chấp nhận Bóng Tối chính là công thức tạo nên những vấn đề tâm lý. Bóng tối không thể bị phá hủy, và ngay cả nó bị đè nén thành sự tăm tối, thì “xúc tu” của nó vẫn trồi lên bề mặt. Dưới đây là một số ví dụ về những “xúc tu” này mà ta có thể quan sát được.

Carl Jung discovered that the Shadow can provide great insight and revelation. He also knew that it can do a lot of damage to one’s psyche if not integrated. Repression, or failure to embrace the Shadow is a recipe for psychological trouble. The Shadow cannot be destroyed, and even if it is repressed into the darkness, its tentacles will still surface. Below, are a few examples of what these tentacles may look like to an observer.

Phóng chiếu tâm lý. Psychological Projection

Phóng chiếu tâm lý là phóng chiếu đặc điểm Bóng tối của chính mình lên một người hoặc thậm chí một nhóm người khác. Phòng chiếu tâm lý đóng vai trò là một cơ chế tự vệ giúp tạm thời giảm bớt đau đớn của một người khi đối mặt với Bóng Tối của chính mình. Phóng chiếu thậm chí còn xuất hiện một cách vô thức và vô ý.

Psychological Projection is the projection of one’s own shadow traits upon someone else, or even a group of people. Psychological Projection serves as a defense mechanism which temporarily alleviates someone from the pains of facing their own shadow. Projections may even occur unconsciously and unintentionally.

Phóng chiếu tâm lý có thể được coi là một tình trạng loạn thần, vì nếu không được kiểm tra, nó có thể làm giảm chất lượng cuộc sống của một người. Người nào liên tục phóng chiếu Bóng Tối của mình lên người khác thường sẽ hay vô ý khiến người khác xa rời mình và rồi tự hỏi sao mình lại cô đơn đến vậy.

Psychological Projection can be considered a neurosis, because if gone unchecked, it can decrease one’s quality of life. Those who constantly project their shadow upon others, will often drive those people away unintentionally and end up wondering why they are lonely.

Đồng nhất quá mức với Mặt Nạ. Over Identification with Persona

Đồng nhất quá mức với Mặt nạ là một đặc tính của Bóng tối không được tích hợp. Những người đè nén Bóng tối kiểu này có thể khá hời hợt hoặc thiếu chiều sâu. Điều này là vì họ chỉ đại diện cho một bộ phận nhỏ nhân cách của họ với thế giới.

Over identification with the Persona is a trait of a non-integrated shadow. Individuals with this sort of shadow repression can appear superficial or lacking in depth. This is because they are only presenting a small portion of their personality to the world.

Đồng nhất quá mức với Mặt nạ có thể được thấy ở một người chỉ thảo luận về một số chủ đề, như công việc, tạo những buổi tụ họp xã hội thân mật, hoặc với gia đình. Người này cũng thể hiện sự tự hào nhiều hơn mức bình thường với chính những thành tích của mình. Nhiều trong số các màn thể hiện quá đà này là do bởi sự thiếu an toàn, cũng là một triệu chứng khác của Bóng tối chưa tích hợp.

Over Identification with the Persona may be seen in someone who only discusses certain topics, such as work, at more intimate social gatherings, or with family. This person may also exhibit a more than typical amount of pride for their own achievements. Many of these over-expressions are due to insecurity, which is another symptom of a non-integrated Shadow.

Thiếu gần gũi cảm xúc. Lack of emotional Intimacy

Những người chưa tích hợp Bóng tối của mình sẽ luôn trong trạng thái cảnh giác, đặc biệt là trong những mối quan hệ bạn bè và quan hệ tình cảm. Đối với người yêu hoặc vợ chồng, sẽ gần như là không thể biết được thêm về họ quá một giới hạn nào đó. Bạn dần sẽ thấy mối quan hệ thiếu đi chiều sâu, và sợi dây gắn kết biến mất dần.

Individuals with non-integrated shadows can appear guarded, especially in friendships and romantic relationships. For the partner, it may seem that it is nearly impossible to get past a certain level in knowing them. It begins to appear that the relationship is lacking depth, and may begin to dissolve the bond.

Một ví dụ hiện đại hơn về điều này, là vụ án trình chiếu trên TV, có tên là Dexter. Dexter là một tên giết người hàng loạt nỗ lực duy trì một cuộc sống bình thường bề ngoài. Dexter gặp khó khăn trong các mối quan hệ thân mật, vì anh ta không thể chia sẻ mặt bóng tối của mình (Kẻ giết người) kể cả với những người thân cận nhất. Sự đè nén và che giấu bóng tối này gây ra nhiều căng thẳng nội tâm cho Dexter, và thường dẫn đến hủy hoại mối quan hệ.

A great modern example of this, is the case in the TV Show, Dexter. Dexter is a serial killer who attempts to maintain the appearance of a normal life. Dexter has a lot of trouble with intimate relationships, because he is unable to share his Shadow side (the murderer) with even his closest partners. This repression and hiding of the shadow causes a lot of internal stress for Dexter, and often leads to the dissolution of relationships.

Quá trình thể hiện của Bóng tối. Shadow Exhibitions

Trong một số trường hợp, Bóng Tối bị đè nén có thể phát tác ra bên ngoài một người, và nắm vai trò kiểm soát nhân cách của họ trong nhiều khoảng thời gian. Trong các trường hợp cực đoan, nó có thể gây ra các hành vi chống đối xã hội như suy nghĩ về việc làm hại hoặc bạo lực người khác.

In some cases, a repressed shadow may force itself out from someone, and take control of their personality for periods of time. In the extreme cases this can cause anti-social behavior such as considerations to do harm or violence.

Trong những trường hợp ít cực đoan hơn, các đặc tính của Bóng tối có thể thể hiện ra bằng sự thô lỗ hoặc ý xấu. Bạn đã từng ở cạnh một ai đó cộc cằn với bạn, ngay cả khi bạn chưa làm gì với họ? Họ có thể bị Bóng Tối chiếm giữ, và trao đi năng lượng xấu vì chính sự bất ổn trong họ. Nếu bạn có thể duy trì khoảng cách tâm lý với họ, bạn có thể nhìn thấy hành vi này chính xác là gì, và giảm bớt sự ảnh hưởng của nó lên bạn.

In less extreme cases, Shadow traits may come out as rudeness or ill-intent. Have you ever been around someone who rubs you wrong, even though you haven’t done anything to them? They may be Shadow possessed, and giving off bad energy because of their own discomfort. If you are able to maintain a psychological distance from them, you can see this behavior for what it is, and decrease its influence upon you.

Bất an. Insecurity

Nếu một người không thể chấp nhận Bóng Tối của chính họ, họ sẽ dễ có lòng tự trọng thấp. Nếu một người gọi tên và gắn nhãn một số thứ về bản thân là “dơ dáy, “đáng xấu hổ” thì bạn sẽ có nhận thức tiêu cực nói chung về chính mình. Nếu không được can thiệp, nhận thức tiêu cực này về bản thân sẽ có thể bao phủ toàn bộ linh hồn của một người. Điều này có thể đưa đến những triệu chứng như lo âu và trầm cảm.

If one is unable to accept their Shadow, it can lead to low self-esteem. If an individual brands and labels certain parts of themselves as “dirty,” or “embarrassing,” it can lead to a generally negative self-perception. If left untreated, this negative self-perception is capable of enveloping one’s entire psyche. This could produce symptoms such as anxiety and depression.

Bạn cũng cần làm giảm bớt sự bất an về Bóng tối bằng cách công nhận và chấp nhận những đặc tính của nó, và nỗ lực chuyển đổi chúng thành những khía cạnh tích cực trong tính cách.

It is important to alleviate Shadow insecurities by acknowledging and accepting Shadow traits, and working to transform them into positive aspects of our personalities.

Làm sao để hòa hợp với Bóng Tối? How to Make Peace with the Shadow

“Bóng Tối là một phần nhân cách sống trong tâm trí và vì vậy nó muốn được được sống trong tâm trí dưới một số dạng thức. Nó không thể bị phủ nhận sự tồn tại hoặc hợp lý hóa rằng nó vô hại.” – Carl Jung.

“The shadow is a living part of the personality and therefore wants to live with it in some form. It cannot be argued out of existence or rationalized into harmlessness.” -Carl Jung.

Carl Jung nhận ra rằng cân bằng tâm trí không thể tồn tại nếu không có sự đối đầu trực tiếp với Bóng Tối. Sự đối đầu này đòi hỏi chủ thể phải khám phá và công nhận mọi khía cạnh của con người trong Bóng Tối của họ, dù có lố bịch và kỳ cục đến thế nào.

Carl Jung realized that mental-balance cannot exist without a direct confrontation with the Shadow. This confrontation requires an individual to explore and acknowledge every aspect of their Shadow, no matter how grotesque it may be.

Chỉ cần công nhận những đặc tính của Bóng Tối, và chấp nhận chúng tồn tại sẽ mang đến cân bằng tâm trí hơn. Thậm chí bạn còn có thể hướng những năng lượng Bóng Tối này thành năng lượng tích cực, hoặc mang chúng ra ngoài ánh sáng nơi chúng thuộc về. Quá trình nội tâm này có thể gia tăng thành công và thỏa mãn đáng kể với bản thân. Không dễ để trải qua quá trình Tích hợp Bóng Tối, mặc dù trái ngọt của nó cũng rất đáng để bạn chấp nhận thử thách.

The act of simply acknowledging shadow traits, and accepting them into reality, will bring more balance to the mental landscape. It is even possible to channel these shadow energies into positive energy, or bring them fully into the light where they belong. This process of internal work, can lead to a tremendous increase in success and inner-satisfaction. It is not easy to undergo the process of Shadow Integration, though the fruits are worth the challenge.

Mô hình “Làm việc với Bóng Tối”của Carl Jung. Carl Jung’s Shadow Work

Làm việc với Bóng Tối là tập đối mặt với tâm trí vô thức của bản thân bằng cách thực hành hồi tưởng. Hoạt động này có thể được thực hiện dưới sự giúp đỡ của Phân Tâm học, hoặc bằng nhiều nỗ lực cá nhân khác như thiền. Carl Jung thực hành các kỹ thuật phân tâm của mình lên bệnh nhân của ông. Jung cũng cho rằng có nhiều cách để một người tự đánh giá Bóng Tối của chính mình. Làm việc với Bóng Tối là một quá trình độc nhất ở mỗi người.

Shadow work is the practice of facing one’s own unconscious through the practice of introspection. This can be done with the help of Psychoanalysis, or through more individual efforts such as meditation. Carl Jung practiced his own Psychoanalytic techniques with his patients. Jung also suggested that there are many ways for one to access their own shadow by themselves. Shadow work is a unique process for every individual.

Có bốn bước chính trong công trình Bóng Tối của Jung.

There are four basic steps in Jungian Shadow Work

– Chấp nhận sự thật là các đặc tính của Bóng Tối không thể bị đè nén hay làm biến mất được. Accept the truth that our shadow traits cannot be repressed out of existence.

– Hồi tưởng bằng nội tâm và chấp nhận gốc rễ của từng đặc tính của Bóng Tối. Introspect and accept the root of each shadow trait.

– Nỗ lực mang những đặc tính của Bóng Tối ra ánh sáng. Work to bring aspects of shadow traits into the light.

– Để các đặc tính của Bóng Tối được thể hiện bản thân chúng theo những cách thức lành mạnh. Allow shadow traits to express themselves in healthy ways.

Tâm trí vô thức có thể được đánh giá theo nhiều cách khác nhau, từ thiền định truyền thống đến những dạng thức mang tính thử nghiệm hơn như chất thức thần. Bất kỳ sự đối đầu nào với tâm trí vô thức đều mang đến lợi ích, ngay cả những trải nghiệm đáng sợ. Giấc mơ cũng là một cách tốt để đánh giá tâm trí vô thức.

The Unconscious mind can be accessed in a variety of ways, from traditional meditation, to more experimental forms such as psychedelics. Any confrontation with the unconscious is beneficial, even the scarier experiences. Dreams are also another great way of accessing the unconscious.

Một phương pháp hiệu quả khác trong quá trình can thiệp Bóng Tối là hồi tưởng chủ động. Hồi tượng chủ động cho phép bạn trao đổi và có thêm kiến thức từ những đặc tính hình thành nên tâm trí của bạn.

Another highly effective method of Shadow Work is active-introspection. Active-introspection allows you to speak with and gain knowledge from the characters that compose your mind.

Nếu bạn quan tâm đến tìm hiểu hơn về phương pháp làm việc với bóng tối, bạn có thể mua cuốn sách có tên gọi Inner Work. Cuốn sách này sẽ cung cấp cho bạn một bộ công cụ tuyệt vời cho hành trình khám phá nội tâm của bạn. Cuốn sách này đóng vai trò là một người dẫn dắt cho bạn biết làm thế nào để tiếp xúc có ý nghĩa với tâm trí vô thức, làm sao để xử lý những cuộc gặp gỡ này, và làm cách nào để biến chúng thành những nguồn năng lượng và những đặc trưng tính cách có lợi.

If you are interested in learning more about this method of Shadow Work, you can purchase the book called Inner Work. This book will provide you with a great set of tools for your journey inward. This book serves as a guide which shows you how to make meaningful contact with your unconscious, how to sort through these encounters, and how to turn them into beneficial energies and personality traits.

Cá nhân hóa. Individuation

“Cá nhân hóa là một quá trình chuyển hóa nơi tâm trí vô thức cá nhân và vô thức tập thể được ý thức rõ ràng (ví dụ như bằng giấc mơ, tưởng tượng chủ động, hoặc liên tưởng tự do), và đồng hóa vào toàn bộ tính cách. Đây là một quá tự hoàn toàn tự nhiên để tâm hồn được thống nhất… Cá nhân hóa là tác dụng chữa lành toàn diện cho chính chủ thể, cả tinh thần lẫn thể chất.” – Carl Jung.

“Individuation is a process of transformation whereby the personal and collective unconscious are brought into consciousness (e.g., by means of dreams, active imagination, or free association) to be assimilated into the whole personality. It is a completely natural process necessary for the integration of the psyche… Individuation has a holistic healing effect on the person, both mentally and physically.” – Carl Jung

Trong khái niệm Cá nhân hóa của Carl Jung, một người hoàn toàn đối đầu và chấp nhận con người trong Bóng Tối của họ. Jung so sánh hành trình này như truyền thuyết về một vị anh hùng phải đối đầu với một con rồng để lấy được “kho báu khó lấy được nhất.” Người nào có thể nhận ra và khám phá mọi khía cạnh của con người trong Bóng Tối của họ, trong khi vẫn giữ được sự văn minh, chính là người có được kho báu đó. Trái ngọt của hành trình này có thể là sự tự tin hơn, hiểu sâu hơn về tính cách, thấu cảm hơn, và nhiều trải nghiệm đỉnh cao hơn và gia tăng năng lực gần gũi về cảm xúc.

In Carl Jung’s concept of Individuation, one must fully confront and accept their shadow self. Jung compares this journey to the fable of a hero who must confront a dragon to get to the “treasure that is hardest to obtain.” The one who is able to recognize and explore all aspects of their shadow self, while still remaining civilized, is the one who gains the treasure. The fruits of this journey can be more confidence, more depth in personality, more empathy, more peak experiences and increased capacity for emotional intimacy.

Không phải tất cả mọi đặc tính của Bóng tối đều tệ, và thường có mang lại lợi ích với cá nhân chủ thể và thậm chí là cộng đồng của họ. Những nhà lãnh đạo, học giả và doanh nhân cũng như nghệ sĩ đều đạt đến một mức độ thành công nhất định nhờ tiến bộ trong quá trình cá nhân hóa bản thân. Thường thì sẽ có một lượng lớn sự đẹp đẽ trong tính cách một người tồn tại trong Bóng Tối, và chúng sẽ được thể hiện nếu được mang ra ngoài sáng.

Shadow traits are not all bad, and are often beneficial to an individual and even their community. Leaders, intellectuals, entrepreneurs and artists may reach new levels of success by making progress in their process of Individuation. Often, a tremendous amount of beauty in one’s personality exists in the Shadow, and only needs to be brought into the light to express itself.

Sẽ là một sự giải phóng nếu bạn chấp nhận được toàn bộ con người bạn, và sự bình an trong tâm hồn kiểu gì cũng sẽ tự phát tỏa ra bên ngoài. Việc có được hiểu biết cơ bản về khái niệm Bóng Tối của Carl Jung là rất quan trọng.

It is liberating to accept yourself as a whole, and the mental-peace of doing so cannot help but to radiate outward. This is the importance of having a basic understanding of Carl Jung’s concept of the Shadow.