Xung đột và bất đồng là một phần của cuộc sống, mặc dù là điều chẳng mấy gì dễ chịu. Dù là bất đồng trong giá trị hay đơn giản là hiểu nhầm trong giao tiếp, chúng ta đều gặp phải xung đột một thời điểm nào đó trong đời. Không may là, khi xung đột không được xử lý tốt, nó có thể leo thang, đôi khi đến mức bạo lực.
Conflict and disagreement are a part of life, albeit often an unpleasant one. Whether caused by a disagreement in values or simple miscommunication, we all encounter conflict at some point in our lives. Unfortunately, when conflict is not addressed productively, it can escalate, sometimes to the point of violence.1
Cảm xúc dễ lây lan. Khi ta gặp phải một người bị căng thẳng, ta sẽ tiếp nhận căng thẳng của họ. Điều này cũng đúng với các cảm xúc khác, bao gồm cơn tức giận, vốn là lý do tại sao ta lại dễ tiếp nhận cơn giận của một người, khiến xung đột ngày càng leo thang.
Emotions are contagious. When we encounter someone who is experiencing stress, we pick up on their stress.2 The same is true for other emotions, including anger, which is why we might feed off of someone else’s anger, causing a conflict to escalate further.
Ở nơi làm việc, xung đột chưa được giải quyết dẫn đến sự giảm sút trong sáng tạo và năng suất, và xung đột giữa người với người có thể hủy hoại các mối quan hệ, bao gồm tình bạn và hôn nhân. Điều tối quan trọng là ta phải xây dựng và sử dụng được các kỹ năng giảm xung đột lành mạnh và phù hợp.
In the workplace, unresolved conflict leads to less creativity and productivity,3 and interpersonal relationship conflict can destroy relationships, including friendships and marriages. It is essential to build and use healthy, appropriate skills to de-escalate conflicts in a healthy way.
Xử lý căng thẳng càng sớm càng tốt. Address Conflict As Soon As Possible
Như người ta có nói, phòng bệnh hơn chữa bệnh. Xung đột có thể lớn dần theo thời gian, và bạn có thể ngày càng bực bội với một vấn đề mãi không dứt điểm.
As the saying goes, an ounce of prevention is worth a pound of cure. Conflict can grow over time, and you can become resentful of an ongoing issue.
Nếu bạn có vấn đề với một ai đó, việc xử lý nó càng sớm càng tốt có thể ngăn ngừa vấn đề leo thang. Bạn thường muốn ngó lơ một xung đột trông có vẻ nhỏ nhặt, nhưng rồi vấn đề lớn dần lên đến khi ta không còn có thể ngó lơ được nữa, điều này đôi lúc đưa đến cuộc đối đầu nảy lửa.
If you have a problem with another person, addressing it as soon as possible can prevent escalation. It can be tempting to ignore a conflict that seems small, but then the issue grows until we can no longer ignore it, which sometimes leads to an explosive confrontation.
Xung đột kéo dài khó giải quyết hơn vì tiến trình và cảm xúc mãnh liệt gắn liền với chúng. Hãy nói rõ xung đột này với đối phương và tìm cách giải quyết sớm để ngăn ngừa tình trạng leo thang.
Long-term conflicts are more difficult to resolve because of the history and more intense feelings attached. Bring the conflict to the other person’s attention and find a resolution early on to prevent escalation before it begins.
Xác định mục tiêu của giảm cấp xung đột. Identify the Goal of De-Escalation
Đôi khi ta biết có điều sai nhưng lại khó mà nói rõ chính xác vấn đề là gì hoặc kết quả ta mong muốn. Làm sao bạn có thể giải quyết được thứ gì đó khi không biết nó trông như thế nào?
Sometimes we know something is wrong but struggle to articulate exactly what the issue is or our desired outcome. How can you resolve something if you do not know what that looks like?
Bạn nên tự hỏi bản thân, “Làm sao tôi biết được vấn đề này đã được giải quyết?” Thay đổi nào khiến bạn cảm thấy mọi thứ là đúng với mình? Trước khi hướng đến giải pháp, mỗi bên trong xung đột có thể nghĩ về loại giải pháp họ cần hoặc muốn và giải thích nó.
It can be helpful to ask yourself, “How will I know that this is resolved?” What change would make things right for you? Before working towards a resolution, each party in the conflict can think about the kind of resolution they need or want and what that would look like.
Bạn có cần nhìn thấy một sự thay đổi trong hành vi không? Bạn có cảm thấy bị người khác làm sai và cần một lời xin lỗi? Các bên có phong cách giao tiếp khác nhau và cần được thống nhất?
Do you need to see a specific behavior change? Do you feel wronged and need an apology? Do the parties have different communication styles and need to get on the same page?
Hãy hiểu rõ nhìn nhận của mỗi người về vấn đề và hướng xử lý mong muốn trước.
Understand each person’s perception of the problem and desired resolution beforehand.
Giữ bình tĩnh và điều tiết tâm thế. Remain Calm and Regulated
Xung đột càng diễn biến kéo dài, thì cảm xúc trong bạn càng lớn dần và cả đối phương có thể cũng như vậy. Mặc dù cảm xúc của bạn hợp lý đi chăng nữa, thì chúng vẫn có thể can thiệp vào khả năng giao tiếp và xử lý xung đột theo hướng có lợi.
The longer a conflict has gone on, the bigger your feelings about it and the other person are likely to be. While your feelings are valid, they can interfere with your ability to communicate and address the conflict in a productive way.
Khi xử lý một xung đột, hãy đảm bảo bạn đang giữ cái đầu bĩnh tĩnh. Điều này sẽ giúp bạn gắn kết với đối phương và tạo được tiến triển tốt hướng đến giải pháp. Bạn có thể xuất hiện những cảm xúc mãnh liệt trong quá trình trao đổi, vậy nên hãy để ý tới khả năng này, và sử dụng các kỹ năng ứng phó nếu cần để điều tiết bản thân.
When addressing a conflict, make sure you are in a calm headspace. This will allow you to engage the other person and make progress towards a resolution. It is possible for big feelings to come up during the conversation, so be aware of this possibility, and use coping skills as needed to regulate yourself.
Đôi khi một cuộc xung đột khá phức tạp và cần nỗ lực tìm giải pháp trong thời gian dài. Hãy nghỉ ngơi nếu bạn cảm thấy mình đang dần mất bình tĩnh.
Sometimes a conflict is complex and needs long-term work in finding a solution. It is OK to take a break if you feel yourself getting worked up.
Tập lắng nghe tích cực và luân phiên chia sẻ. Practice Active Listening and Take Turns
Thường thì, mỗi người đều có nhìn nhận khác nhau về xung đột và cách giải quyết cần có. Bạn thường chăm chăm với góc nhìn của mình về những điều đang diễn ra và không đếm xỉa đến góc nhìn của đối phương. Tuy nhiên, khi cả hai bên đều đi sâu vào góc nhìn của bản thân về tình huống, thì họ khả năng cao sẽ chẳng thể tạo ra tiến triển gì hướng đến giải pháp cả.
Often, each person has a different perception of the conflict and what resolution is needed. It can be tempting to cling to our perception of what is going on and not address the other person’s side. However, when both sides dig into their own view of the situation, they are unlikely to make progress toward a resolution.
Nếu bạn thực sự muốn giải quyết xung đột, hãy tập lắng nghe tích cực và giao tiếp cởi mở với đối phương.
If you are truly interested in resolving the conflict, practice active listening and open communication with the other person.
Sử dụng câu “Tôi”. Use ‘I’ Statements
Đảm bảo cả hai bên đều có cơ hội nói sự thật của mình, và lắng nghe tích cực khi đối phương chia sẻ. Khi thể hiện góc nhìn của mình về xung đột, việc sử dụng ngôn ngữ trung lập và các câu bắt đầu bằng đại từ “tôi” có thể làm giảm bớt nguy cơ leo thang.
Make sure that both sides have the opportunity to speak their truth, and actively listen when the other person is sharing. When expressing your side of the conflict, using neutral language and “I statements” can reduce the risk of further escalation.
Có thêm bên thứ ba. Engage With a Third Party
Một bên thứ ba trung lập hoặc người hòa giải có thể hỗ trợ giải quyết xung đột. Vì họ không trực tiếp can dự vào bản thân mối xung đột, nên họ không có đầu tư cảm xúc vào đầu ra kết quả. Một người hòa giải có thể giúp đôi bên nhìn ra hướng giải quyết chấp nhận được.
A neutral third party or mediator can aid in conflict resolution. Since they are not directly involved in the conflict itself, they do not have an emotional investment in the outcome. A mediator can help both parties see an acceptable resolution.
Nếu xung đột ở trong mối quan hệ tình cảm, một chuyên gia sức khỏe tâm thần có thể giúp cung cấp hỗ trợ giải pháp qua trị liệu cặp đôi. Nếu xung đột là với đồng nghiệp, thì nơi làm việc của bạn có thể tuyển nhóm người hòa giải đã qua đào tạo để giúp bạn tìm ra được hướng giải quyết phù hợp.
If your conflict is in a relationship, a mental health professional may be able to provide resolution support through couples therapy. If your conflict is with a colleague, your workplace may employ trained mediators to help you come to an appropriate resolution.
Thỏa hiệp. Compromise
Như đã nói ở trên, bạn thường hay chìm sâu vào nhận thức của chính mình về tình huống và góc nhìn về hướng giải quyết phù hợp, mà quên đi câu chuyện còn có góc nhìn của đối phương nữa.
As noted above, it is tempting to get caught up in your perception of a conflict and vision of an appropriate resolution, forgetting that there is another side to the story.
Đối phương cũng có danh sách các ưu tiên về kết quả đầu ra. Hãy nhận rõ giá trị của mình cũng như điều bạn có thể nhún nhường để đi đến một giải pháp được cả hai bên đồng thuận.
The other party has its own agenda and priorities for the outcome as well. Recognize your values as well as what you might be able to bend in order to come to a solution that is mutually agreeable.
Nhu cầu của đối phương có thể trùng khớp với nhu cầu của bạn hơn bạn tưởng. Khi bạn cởi mở để thỏa hiệp, bạn có thể dễ tìm ra hướng giải quyết phù hợp hơn với xung đột của mình.
The other party’s needs might align more closely with yours than you think. When you are open to compromise, you can more easily find an appropriate resolution to your conflict.
Những nguồn lực có thể giúp bạn ứng phó với xung đột. Resources That Can Help You Deal With Conflict
Đôi lúc, bạn có thể cần đến sự trợ giúp từ bên ngoài để giúp kiểm soát tình trạng xung đột leo thang. Ngay cả khi bạn từng bước làm dịu tình huống thì bên đối phương chưa chắc đã chấp nhận hoặc chọn tiếp tục làm căng thẳng leo thang mặc cho nỗ lực từ phía bạn.
Sometimes, you might need outside help to manage or de-escalate a conflict. Even if you take steps to diffuse the situation, the other party might not be receptive or may choose to continue to escalate regardless of your efforts.
Tùy thuộc vào bản chất của xung đột, bạn có thể nhờ thêm giúp đỡ: Depending on the nature of the conflict, you might benefit from additional support:
– Xung đột ở chỗ làm: Trao đổi với phòng nhân sự. Họ có thể can thiệp, giúp bạn và bên kia phối hợp giải quyết xung đột trong một môi trường lành mạnh.
Workplace conflict: Consult your job’s human resources department. They can intervene and help you and the other party work through the conflict in a healthy environment.
– Xung đột với bạn đời: Nếu bạn và nửa kia gặp phải xung đột, trị liệu viên cặp đôi có thể hỗ trợ bạn vượt qua tình huống này.
Conflict with your partner: If you and your partner are struggling with conflict, a couples therapist can help you work through it.
– Ly hôn: Đôi khi, lựa chọn an toàn và tốt nhất trong một cuộc hôn nhân là kết thúc. Người hòa giải chuyên về mảng này có thể giúp bạn xử lý xung đột cản trở thủ tục ly hôn.
Divorce: Sometimes, the safest or healthiest option in a marriage is to end the relationship. Professional mediators can help work through conflicts impeding a divorce proceeding.
– Xung đột với gia đình: Nếu các thành viên trong gia đình bạn đang xung đột với nhau, một trị liệu viên hôn nhân và gia đình hoặc một chuyên gia sức khỏe tâm thần có thể giúp bạn vượt qua và xây dựng các kỹ năng giao tiếp phù hợp.
Family conflict: If members of your family are struggling with conflict, a marriage and family therapist or another qualified mental health professional can help you work through and build appropriate communication skills.
– Xung đột với bạn bè: Ngay cả bạn bè thân thiết đôi khi cũng bất đồng. Việc có thêm bên thứ ba trung lập có thể giúp bạn giải quyết bất đồng và giao tiếp hiệu quả.
Conflict among friends: Even the best of friends disagree sometimes. Involving a neutral third party can help you work through the disagreement and communicate effectively.
Hãy nhớ rằng bạn chỉ kiểm soát được phản ứng của bản thân mình với xung đột, chứ không phải phản ứng của đối phương, nhưng bạn có thể sử dụng những gợi ý này để hạ bớt cấp độ xung đột càng ít gây đau đớn càng tốt.
Remember that you can only control your response to the conflict and not the other person’s, but you can use these tips to make de-escalation as painless as possible.
Tham khảo. Sources
US Department of Justice. The Interpersonal Conflict and Resolution (iCOR) Study.
Engert V, Plessow F, Miller R, Kirschbaum C, Singer T. Cortisol increase in empathic stress is modulated by emotional closeness and observation modality. Psychoneuroendocrinology. 2014;45:192-201.
De Clercq D, Belausteguigoitia I. The links among interpersonal conflict, personal and contextual resources, and creative behaviour. Can J Adm Sci. 2021;38(2):135-149.
Nguồn: https://www.verywellmind.com/deescalation-techniques-to-diffuse-conflict-7498049
Như Trang.
Exploring Psychology - Khám Phá Tâm Lý Học 