Bạn có thể đã nghe về cụm từ “hành lý cảm xúc” và tự hỏi không biết chính xác nó có nghĩa là gì.
You may have heard the phrase “emotional baggage” and wondered what exactly it means.
Thuật ngữ “hành lý cảm xúc” dùng để chỉ những vấn đề cảm xúc, những yếu tố gây căng thẳng, nỗi đau và khó khăn về cảm xúc chưa được giải quyết xong, ta đã trải nghiệm chúng và chúng vẫn tiếp tục chiếm đóng tâm trí của chúng ta và ảnh hưởng lên những mối quan hệ hiện tại, theo lời Tiến sỹ tâm lý Sabrina Romanoff, nhà tâm lý học lâm sàng, và giáo sư tại Đại học Yeshiva.
The term “emotional baggage” refers to unfinished emotional issues, stressors, pain, and difficulties we’ve experienced that continue to take up space in our minds and affect our present relationships, says Sabrina Romanoff, PsyD, a clinical psychologist, and professor at Yeshiva University.
Ở góc độ lâm sàng, hành lý cảm xúc về cơ bản là sang chấn chưa được xử lý, TS. Romanoff giải thích.
Clinically speaking, emotional baggage is essentially unprocessed trauma, Dr. Romanoff explains.
Thuật ngữ “hành lý cảm xúc” có thể gây kỳ thị vì nó thường hay có liên quan đến những hàm ý tiêu cực trong các mối quan hệ. Ví dụ, người ta hay tránh những người bạn đời tương lai nào họ nghĩ là có “quá nhiều hành lý cảm xúc”.
The term “emotional baggage” can be stigmatizing as it generally tends to have negative connotations in relationships. For instance, people tend to avoid prospective partners whom they perceive as having “too much emotional baggage.”
Bài viết này sẽ tìm hiểu những triệu chứng và nguyên nhân tạo nên “hành lý cảm xúc”, cũng như một số chiến lược ứng phó hữu ích. Vì thuật ngữ này có thể gây kỳ thị nên bài viết từ đây sẽ dùng thuật ngữ “sang chấn chưa xử lý”, ngoại trừ những trích dẫn từ các chuyên gia.
This article explores the symptoms and causes of “emotional baggage,” as well as some coping strategies that may be helpful. Because the term “emotional baggage,” can be stigmatizing, this article will use the term “unresolved trauma” going forward, except for quotes from expert sources.
Các triệu chứng của sang chấn chưa xử lý. Symptoms of Unresolved Trauma
Động thái bình thường hóa phản ứng sang chấn là khá quan trọng vì khi con người ta trải nghiệm chúng ta thường không nhận ra ta có thực hiện những hành vi này và thường có cảm giác bị “mắc kẹt” xuất hiện kèm theo phản ứng với sang chấn.
It’s important to normalize trauma responses as the people experiencing them are often unaware that they are engaging in these behaviors and there is often a feeling of being ‘stuck’ that accompanies the trauma response.
Dưới dây, Ts. Romanoff liệt kê một số dấu hiệu và triệu chứng của sang chấn chưa được xử lý trong các mối quan hệ.
Below, Dr. Romanoff outlines some of the signs and symptoms of unresolved relationship trauma.
Thiếu tin tưởng. Lack of Trust
Một dấu hiệu lớn của sang chấn chưa xử lý là thiếu sự tin tưởng trong mối quan hệ. Nếu bạn đã từng bị tổn thương trong quá khứ, thì bạn có thể áp dụng trải nghiệm đó như một “mẫu định dạng” hoặc một chỉ dẫn rằng bạn nên mong đợi gì trong mối quan hệ hiện tại.
A major sign of unresolved trauma is lack of trust in your relationships. If you’ve been hurt in the past, you might use that experience as a template or a guide for what to expect in your current relationships.
Những trải nghiệm đau khổ trong quá khứ có thể dẫn đến căng thẳng, nghi ngờ và vấn đề về niềm tin. Thiếu niềm tin cũng có thể là ảnh hưởng từ cha mẹ dối trá hoặc hoặc có thể chỉ là do tiếp xúc với sự ngờ vực trong các mối quan hệ. Điều này thể hiện qua việc một người khó cam kết và không sẵn sàng về mặt cảm xúc để tiến tới với đối phương.
Painful past experiences can lead to stress, doubt, and trust issues. Lack of trust can also be the result of dishonest parents or only being exposed to distrust in relationships. This may manifest through difficulty with commitment and being emotionally unavailable to new partners.
Một người không thể tin tưởng nửa kia có thể tìm cách kiểm soát nhiều khía cạnh của mối quan hệ để cảm thấy an toàn và yên tâm.
A person who is unable to trust others may seek to control different aspects of the relationship to feel safe and get reassurance.
Nỗi sợ và nỗi hoang tưởng. Fear and Paranoia
Khi bạn vẫn áp dụng theo những khuôn mẫu lấy nền móng từ những trải nghiệm đau khổ trong quá khứ thì bạn có thể sẽ xuất hiện cả nỗi sợ và tình trạng hoang tưởng lo sợ rằng chúng sẽ lại tiếp diễn. Nếu bạn không thể thoát khỏi sang chấn đó để sống tiếp thì bạn sẽ cảm thấy việc để những trải nghiệm này chiếm đóng tâm trí sẽ giúp bạn tránh được nỗi đau trong tương lai.
When you’re operating on templates based on painful past experiences, you will likely experience fear or paranoia that they may happen again. If you are unable to move forward from that trauma, you might feel like your preoccupation with those experiences is helping you avoid future pain.
Bạn sẽ bắt đầu nhìn đời bằng ống kính gượng gạo, để bạn không dễ tổn thương và bị người khác làm tổn thương nữa. Khi niềm tin trong ta vụn vỡ thì việc sợ những điều tồi tệ nhất sẽ xảy ra nếu ta bất cẩn, âu cũng chuyện dễ hiểu. Tuy nhiên, những suy nghĩ và hành vi này chỉ khiến bạn khó kết nối và tận hưởng mối quan hệ hơn mà thôi.
You might begin to live your life through a constrained lens that prevents you from being vulnerable or getting hurt again. When people have broken your trust, it makes sense to fear that the worst can happen if you are not careful. However, these thoughts and behaviors only make it more difficult to connect and enjoy your relationship.
Mặc dù cẩn trọng đôi khi là tốt những ám ảnh quá mức thường sẽ tạo ra “lời tiên tri tự ứng nghiệm”, khi nó gây ra căng thẳng và xung đột trong mối quan hệ, đưa đến những vấn đề mà bạn vốn đang muốn tránh.
While it can be helpful to be cautious at times, paranoia usually creates a self-fulfilling prophecy, as it causes tension and conflict in relationships, leading to the very issues you were hoping to avoid.
Cơn giận và sự khó chịu. Anger and Frustration
Những người có sang chấn chưa xử lý thường nghĩ về những điều tệ nhất đã xảy ra với họ, điều này ảnh hưởng lên khả năng sống cho hiện tại và khiến họ khó sống trọn vẹn và kết nối với mọi người.
It’s common for people with unresolved trauma to think about the worst things that happened to them which can impact their ability to stay in the present moment and holds them back from fully living their lives and connecting with others.
Liên tục bị quá khứ níu lại có thể đưa đến quá nhiều cảm giác tức giận và khó chịu, và điều này rồi sẽ hướng ngược vào bạn, vào bạn đời, bạn bè và gia đình của bạn trong hiện tại.
Constantly being held back by your past can lead to residual feelings of anger and frustration, which might be directed at yourself, current partners, friends, or family members.
Cảm giác tội lỗi và hối hận. Guilt and Regret
Bạn hay có khuynh hướng liên tục suy nghĩ về quá khứ hoặc một vấn đề nào đó trong hiện tại mà bạn chưa thể giải quyết. Bạn cũng hối hận về những quyết định đã đưa ra trong quá khứ hoặc cảm thấy tội lỗi về hành vi mình đã làm.
You might tend to repetitively think about the past or a current issue you haven’t been able to resolve. You might also experience regret about decisions you’ve made in the past or guilt for your behaviors.
Việc chìm đắm trong suy nghĩ diễn ra khá tự động. Người trải qua tình trạng này thường cảm thấy kiệt sức vì chúng và muốn dừng lại những lại cảm thấy mình bị “mắc kẹt”.
Ruminating thoughts happen automatically. People who experience them usually feel exhausted by them and want it to stop, but feel stuck.
Tiếp xúc với sang chấn cũng có thể đưa đến những bệnh lý tâm thần như rối loạn căng thẳng sau sang chấn (PTSD), các rối loạn khí sắc, và các rối loạn lo âu.
Exposure to trauma can also lead to mental health conditions such as post-traumatic stress disorder (PTSD), mood disorders, and anxiety disorders.1
Nguyên nhân gây ra sang chấn chưa xử lý. Causes of Unresolved Trauma
Dưới đây là một số nguyên nhân có thể gây sang chấn chưa xử lý, theo Ts. Romanoff:
These are some of the potential causes of unresolved trauma, according to Dr. Romanoff:
– Bị ngược đãi. Abuse
– Sang chấn thời thơ ấu. Childhood trauma2
– Nhu cầu bị bỏ mặc hoặc không được đáp ứng. Neglect or unmet needs
– Nỗi buồn sau chia tay hoặc xung đột với nửa kia. Painful break-ups or romantic conflicts
– Những sự kiện gây săng thẳng, sợ hãi hoặc sang chấn. Other stressful, frightening, or traumatic events
Ví dụ, có thể một ai đó không trân trọng những nỗ lực của bạn, bạn bị ngược đãi thể chất hoặc tinh thần, hoặc bạn ở trong một mối quan hệ thiếu lành mạnh trong một khoảng thời gia quá dài, Ts. Romanoff giải thích.
For example, maybe someone didn’t appreciate your efforts, you experienced physical or emotional abuse, or you stayed in a relationship that was unhealthy for far longer than you should have, Dr. Romanoff explains.
Chủ đề thường thấy là khi một người góp phần lớn tài nguyên – thời gian, tiền bạc, cảm xúc – và một bối cảnh hay một ai đó, và kết cục không tương xứng với những gì họ đã bỏ ra.
The common theme is when one person is contributing a great deal of resources to a situation or person – time, money, emotions – and the outcome is not proportionate to what they are putting in.
— Sabrina Romanoff, PsyD
Ứng phó thế nào với sang chấn chưa xử lý. Coping With Unresolved Trauma
TS. Romanoff chia sẻ một số chiến lược có thể giúp bạn ứng phó với sang chấn chưa xử lý.
Dr. Romanoff shares some strategies that can help you cope with unresolved trauma.
Nhận ra quá trình nó ảnh hưởng lên bạn. Recognize How It’s Affecting You
Bước đầu tiên là xác định thứ “hành lý” bạn đang mang. Hãy nhận ra ảnh hưởng của nó lên bạn và cách nó tô màu thế giới hiện tại của bạn. Bạn cần hình thành khả năng thấu hiểu và nhìn nhận rõ bản thân.
The first step is to identify the metaphorical baggage you’re carrying. Recognize the impact it’s having on you and how it’s coloring your world today. It’s important to develop self-awareness and insight.
Một khi bạn đã có thể hiểu được tác động của những trải nghiệm trong quá khứ lên hiện tại, bạn có thể bắt đầu tự vấn liệu mình có đang phản ứng một cách phù hợp với những tình huống ở hiện tại hay mình đang mang theo những mối đe dọa từ quá khứ vào trong hiện tại.
Once you are able to understand the impact your past experiences have on your present, you can begin to question whether you are responding appropriately to current situations or whether you are carrying threats from your past into your present.
Thay đổi nhận thức. Change Your Perception
Thực tế là tất cả chúng ta đều đã đang bị tổn thương và bị đối xử tệ, hoặc trải qua nỗi đau trong quá khứ. Sự khác biệt ở đây là bạn làm gì với những trải nghiệm này.
The reality is everyone has been hurt and treated poorly, or experienced pain in the past. The distinction is what you do with those experiences.
Nếu bạn có thể thay đổi và cố hiểu những gì mình có thể học được từ những trải nghiệm này, cách bạn có thể thay đổi và tốt lên dần từ chúng, thì bạn sẽ cảm thấy mạnh mẽ hơn, có sức mạnh hơn và tốt đẹp hơn về lâu dài, thay vì xem bản thân như đã bị hủy hoại vĩnh viễn vì những gì đã xảy ra với mình trong quá khứ.
If you can make the shift and try to understand what you can learn from those experiences, how you can evolve, and become better from them, it can help you feel stronger, more empowered, and better in the long run, rather than viewing yourself as permanently damaged because of what happened to you in the past.
Tập trung vào hiện tại. Focus on the Present
Người có sang chấn chưa xử lý hay kiểu, mỗi chân đạp một thuyền – một bên là những trải nghiệm quá khứ và một bên là thế giới hiện tại. Bạn cần nhận ra thời điểm bạn đang phản hồi với thế giới hiện tại bằng lăng kính của quá khứ và mang bản thân trở lại với hiện tại.
People with unresolved trauma tend to have their feet planted in two worlds–one in their past experiences and one in their current life. It’s important to recognize when you’re responding to the current world through the lens of the past and bring yourself back into the present.
Kết luận. Conclusions
Các trải nghiệm sang chấn có thể thay đổi chúng ta và cách ta nhìn nhận thế giới. Chúng có thể ảnh hưởng lên cách ta vận hành cuộc sống và khiến ta khó tin tưởng người khác. Chúng có thể tác động lên hành vi của chúng ta trong các mối quan hệ hiện tại, vốn có thể bị tan vỡ do những lời tiên tri tự ứng nghiệm khiến nỗi sợ ta không muốn nhất sẽ thành sự thật.
Traumatic experiences can change us and the way we view the world. They can affect the way we function and make it hard for us to trust people again. They can affect our behavior in present relationships, which may disintegrate as a result of self-fulfilling prophecies that make our worst fears come true.
Bạn cần hiểu được sự ảnh hưởng của những sang chấn chưa xử lý trong quá khứ lên bản thân và từng bước xử lý nó, chỉ có vậy nó mới không thể tiếp tục hủy hoại hiện tại của bạn. Tìm kiếm hỗ trợ từ chuyên gia có thể giúp bạn dễ phá vỡ tình trạng vốn thường diễn ra tự động trong vô thức này.
It’s important to understand how unresolved trauma from your past is affecting you and take steps to address it, so it doesn’t continue to harm your present. Seeking the help of a professional can make it easier to break these patterns, which are often unconscious and automatic.
Tham khảo. Sources
Ponnamperuma T, Nicolson NA. The relative impact of traumatic experiences and daily stressors on mental health outcomes in Sri Lankan adolescents. J Trauma Stress. 2018;31(4):487-498. doi:10.1002/jts.22311
De Bellis MD, Zisk A. The biological effects of childhood trauma. Child Adolesc Psychiatr Clin N Am. 2014;23(2):185-vii. doi:10.1016/j.chc.2014.01.002
Nguồn: https://www.verywellmind.com/emotional-baggage-symptoms-causes-and-coping-strategies-6742778
Như Trang.
Exploring Psychology - Khám Phá Tâm Lý Học 