Thứ tự sinh là cụm từ dùng để chỉ thứ tự trẻ sinh ra so với anh chị em của chúng, có thể là con cả, con giữa, hoặc con út. Bạn có thể từng nghe nhiều người đùa rằng con cả sẽ ra vẻ “kẻ cả”, con thứ giống như người giải hòa, và con út là đứa nổi loạn, bất cần nhất – nhưng những tư duy rập khuôn này liệu có chính xác?
Birth order refers to the order a child is born in relation to their siblings, such as whether they are first-born, middle-born, or last-born. You’ve probably heard people joke about how the eldest child is the bossy one, the middle child is the peace-maker, and the youngest child is the irresponsible rebel—but is there any truth to these stereotypes?
Các nhà tâm lý học cho rằng thứ tự sinh có thể ảnh hưởng lên sự phát triển, dạng thức hành vi và đặc trưng tính cách của một người, và có một số bằng chứng cho thấy thứ tự sinh có thể đóng một vai trò tác động lên một số khía cạnh nhất định trong tính cách.
Psychologists often look at how birth order can affect development, behavior patterns, and personality characteristics, and there is some evidence that birth order might play a role in certain aspects of personality.1
Tổng quan. At a Glance
Nghiên cứu thường tìm hiểu làm sao mà thứ tự sinh, bao gồm những khác biệt trong mong đợi của bố mẹ và sự tương tác giữa anh chị em, có thể ảnh hưởng lên quá trình lớn lên và tính cách của một người. Theo một số nhà nghiên cứu, con cả, con thứ, con út và con một thường cho thấy những đặc trưng tính cách riêng biệt, bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi quá trình thứ tự sinh định hình hành vi của cha mẹ và các anh chị em trong nhà.
Researchers often explore how birth order, including the differences in parental expectations and sibling dynamics, can affect development and character. According to some researchers, firstborns, middle children, youngest-children, and only child-children often exhibit distinctive characteristics that are strongly influenced by how birth order shapes parental and sibling behaviors.
Học thuyết của Adler về thứ tự sinh? What Is Adler’s Birth Order Theory?
Những năm đầu thế kỷ 20, bác sĩ tâm thần người Áo Alfred Adler giới thiệu quan điểm thứ tự sinh có thể ảnh hưởng lên sự lớn lên và tính cách của một người. Adler, người sáng lập phân ngành tâm lý học cá nhân, chịu ảnh hưởng lớn từ nhà phân tâm học Sigmund Freud.
Early in the 20th century, the Austrian psychiatrist Alfred Adler introduced the idea that birth order could impact development and personality. Adler, the founder of individual psychology, was heavily influenced by psychoanalyst Sigmund Freud.
Những nội dung chủ chốt trong học thuyết thứ tự sinh của Adler cho rằng con cả sẽ thường hình thành cảm quan mạnh về tính trách nhiệm, con thứ luôn khao khát được chú ý, và con út thường có tính phiêu lưu và nổi loạn.
Key points of Adler’s birth order theory were that firstborns were more likely to develop a strong sense of responsibility, middleborns a desire for attention, and last borns a sense of adventure and rebellion.
Adler cũng giới thiệu một khái niệm đáng chú ý về “Chòm sao gia đình.” Ý tưởng này nhấn mạnh mối tương tác hình thành giữa các thành viên trong gia đình và cách mà những tương tác này góp phần định hình sự phát triển của cá nhân.
Adler also notably introduced the concept of the “family constellation.” This idea emphasizes the dynamics that form between family members and how these interactions play a part in shaping individual development.
Con cả. First-Born Child
Học thuyết thứ tự sinh của Adler cho rằng con cả nhận được thời gian và sự chú ý nhiều hơn từ cha mẹ. Những người mới làm cha mẹ lần đầu vẫn đang học cách nuôi dạy con, có nghĩa là họ sẽ thiên về quy tắc, nghiêm khắc, cẩn trọng hơn và đôi khi còn các nuôi dạy cũng có phần hơi bất ổn.
Adler’s birth order theory suggests that firstborns get more attention and time from their parents. New parents are still learning about child-rearing, which means that they may be more rule-oriented, strict, cautious, and sometimes even neurotic.
Con cả cũng thường được mô tả là những người lãnh đạo có trách nhiệm thuộc nhóm tính cách A, một hiện tượng đôi khi được gọi là “Hội chứng con cả.”
They are often described as responsible leaders with Type A personalities, a phenomenon sometimes referred to as “oldest-child syndrome.”
“Con cả, dù là anh hay chị, thường cảm thấy mình thiệt thòi và ganh tức vì chúng trải qua việc một đứa bé khác lấy đi mất sự chú ý của cha mẹ dành cho mình trong một vài thời điểm trong đời. Chúng thường hướng bản thân phải thành công nhiều hơn,” TS. Avigail Lev trị liệu viên tại San Francisco giải thích.
“Older siblings, regardless of gender, often feel more deprived or envious since they have experienced having another child divert attention away from them at some point in their lives. They tend to be more success-oriented,” explains San Francisco therapist Dr. Avigail Lev.
Con cả thường được mô tả là: Firstborn children are often described as:
– Những người lãnh đạo. Leaders
– Đạt nhiều thành tích cao (hoặc có khi là quá thành công). High-achieving (or sometimes even over-achieving)
– Biết cách tổ chức và cấu trúc. Structured and organized
– Có trách nhiệm. Responsible
– Trưởng thành. Mature
Tất cả những sự chú ý mà con cả tận hưởng đột ngột thay đổi khi người em xuất hiện. Khi bạn trở thành anh/chị lớn, bạn đột nhiên phải chia sẻ sự chú ý của cha mẹ với người khác. Bạn có thể cảm thấy cha mẹ có mong đợi cao hơn cho bạn và muốn bạn làm gương cho em noi theo.
All this extra attention firstborns enjoy changes abruptly when younger siblings come along. When you become an older sibling, you suddenly have to share your parent’s attention. You may feel that your parents have higher expectations for you and look to you to set an example for your younger siblings.
Hãy cũng điểm lại những trải nghiệm của anh/chị cả, những người thường xuyên bị giao nhiệm vụ chăm em. Vì cha mẹ thường mong đợi con cả sẽ lấp vào vị trí người chăm sóc, nên chúng có thể sẽ biết cách nuôi dạy hơn, có trách nhiệm và có động lực làm tốt mọi thứ hơn.
Consider the experiences of the oldest siblings, who are frequently tasked with caring for younger siblings. Because they are often expected to help fill the role of caregivers, they may be more nurturing, responsible, and motivated to excel.
Những đặc tính này bị ảnh hưởng không chỉ bởi thứ tự sinh mà còn bởi vị trí này ảnh hưởng lên những mong đợi của cha mẹ và mối quan hệ của bạn với em của mình.
Such traits are affected not only by birth order but also by how your position in the family affects your parent’s expectations and your relationship with your younger siblings.
Nghiên cứu phát hiện ra rằng con cả thường phát triển nhận thức cao hơn, vốn có thể là lợi thế giúp chuẩn bị kỹ năng sẵn sàng cho việc đi học. Tuy nhiên, ta cũng cần nhớ rằng con cả cũng có nhiều thách thức, bao gồm việc đảm nhận sức nặng từ những mong đợi và gánh nặng là người chăm sóc trong gia đình.
Research has found that firstborn kids tend to have more advanced cognitive development, which may also confer advantages when it comes to school readiness skills.2 However, it’s important to remember that being the oldest child can also come with challenges, including carrying the weight of expectations and the burden of taking a caregiver role within the family.
Con thứ. Middle Child
Adler cho rằng con thứ thường là người hòa giải trong gia đình vì chúng thường phải giải hòa các cuộc xung đột giữa anh chị cả và em út. Vì chúng thường nấp sau cái bóng của anh chị cả, nên con thứ có thể sẽ tìm kiếm chú ý từ xã hội, bên ngoài gia đình.
Adler suggested that middle children tend to become the family’s peacemaker since they often have to mediate conflicts between older and younger siblings. Because they tend to be overshadowed by their eldest siblings, middle children may seek social attention outside of the family.
Con thứ thường được mô tả là: Middleborns are often described as:
– Tự lập. Independent
– Người hòa giải. Peacemakers
– Lấy lòng người khác. People pleasers
– Cởi mở. Outgoing
– Dễ thích nghi. Adaptable
– Tìm kiếm sự chú ý. Attention-seeking
– Ganh tỵ. Jealous
– Cạnh tranh. Competitive
– Bất an. Insecure
Mặc dù con thứ thường dễ thích nghi và độc lập, chúng vẫn có thể có dấu vết nổi loạn vốn thường xuất hiện khi chúng muốn nổi bật so với anh chị em mình.
While they tend to be adaptable and independent, they can also have a rebellious streak that tends to emerge when they want to stand apart from their siblings.
“Hội chứng con thứ” là thuật ngữ thường được dùng để mô tả những ảnh hưởng tiêu cực của việc là con thứ. Vì con thứ đôi lúc không được ngó ngàng đến, nên chúng có thể có hành vi lấy lòng người khác như một cách để thu hút sự chú ý và yêu thích của mọi người.
“Middle child syndrome” is a term often used to describe the negative effects of being a middle child. Because middle kids are sometimes overlooked, they may engage in people-pleasing behaviors as adults as a way to garner attention and favor in their lives.
Mặc dù còn bị giới hạn nhưng một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng con thứ sẽ ít cảm giác gần gũi với mẹ và có khả năng có khả năng phạm pháp cao.
While research is limited, some studies have shown that middle kids are less likely to feel close to their mothers3 and are more likely to have problems with delinquency.4
Một số nghiên cứu cho rằng con thứ có thể nhạy cảm hơn khi bị từ chối. Là con thứ, bạn có thể cảm thấy mình không nhận được sự chú ý đủ và liên tục phải cạnh tranh với các anh chị em mình. Bạn có thể sẽ có cảm giác bất an, sợ bị từ chối và kém tự tin.
Some research suggests that middle children may be more sensitive to rejection. As a middle child, you may feel like you didn’t get as much attention and were constantly in competition with your siblings. You may struggle with feelings of insecurity, fear of rejection, and poor self-confidence.5
Con út. Last Child
Đẻ sau cùng, thường được gọi là các “em bé” của gia đình, người ta nghĩ con út thường bị chiều hư và được cưng hơn các anh chị. Vì cha mẹ lúc này đã có kinh nghiệm hơn (và bận rộn hơn) nên họ thường nuôi dạy theo kiểu dễ thở hơn.
Lastborns, often referred to as the “babies” of the family, are often seen as spoiled and pampered compared to their older siblings. Because parents are more experienced at this point (and much busier), they often take a more laissez-faire approach to parenting.
Con út đôi lúc được mô tả là: Last-born children are sometimes described as:
– Cởi mở. Outgoing
– Vui nhộn. Fun-loving
– Thu hút. Charming
– Tinh thần tự do. Free-spirited
– Bồng bột. Immature
– Hay thao túng. Manipulative
– Tập trung vào mình. Self-centered
– Lệ thuộc. Dependent
– Liều lĩnh. Risk-taking
Học thuyết của Adler cho rằng con út thường cởi mở, hòa đồng, và thu hút. Mặc dù chúng có nhiều tự do để khám phá hơn nhưng lại thường cảm thấy “khuất sau” bóng các anh chị, được gọi là “Hội chứng con út”.
Adler’s theory suggests that the youngest children tend to be outgoing, sociable, and charming. While they often have more freedom to explore, they also often feel overshadowed by their elder siblings, referred to as “youngest child syndrome.”
Vì cha mẹ đôi lúc sẽ bớt nghiêm khắc và kỷ luật với con út, nên những đứa trẻ này có thể có ít kỹ năng tự quản lý bản thân hơn.
Because parents are sometimes less strict and disciplined with last-borns, these kids may have fewer self-regulation skills.
“Nếu là con gái út, thì nó sẽ thích được chiều và chăm sóc nhiều hơn, dẫn đến lệ thuộc nhiều hơn vào người khác so với các anh chị, đặc biệt là trong những gia đình lớn,” Lev phát biểu.
“If the youngest of many children is female, she tends to be more coddled or cared for, leading to a greater reliance on others compared to her older siblings, especially in larger families,” Lev suggests.
Con một. Only Child
Con một là khác nhất vì chúng không bao giờ phải chia sẻ sự chú ý và nguồn lực từ cha mẹ với anh chị em. Nhiều khi cũng khá tương đồng với con cả. Những đứa trẻ này có thể được người chăm sóc quan tâm nhưng lại không có anh chị em để tương tác, điều này có thể ảnh hưởng lên sự phát triển của chúng.
Only children are unique in that they never have to share their parents’ attention and resources with a sibling. It can be very much like being a firstborn in many ways. These kids may be doted on by their caregivers, but never have younger siblings to interact with, which may have an impact on development.
Con một thường được mô tả là: Only children are often described as:
– Trưởng thành. Mature
– Chăm chỉ. Diligent
– Chu đáo. Thoughtful
– Cầu toàn. Perfectionistic
– Đạt thành tích cao. High-achieving
– Hay tưởng tượng. Imaginative
– Tự lập. Self-reliant
– Nhạy cảm. Sensitive
Vì tương quá nhiều với người lớn, nên con một thường khá trưởng thành so với tuổi. Nếu bạn là con một, bạn có thể cảm thấy thoải mái ở một mình và thích dành thời gian tự mình theo đuổi những ý tưởng sáng tạo. Bạn có thể cũng thích sự kiểm soát và, vì mong đợi cao từ cha mẹ, cũng có khuynh hướng cầu toàn cao.
Because they interact with adults so much, only children often seem very mature for their age. If you’re an only child, you may feel more comfortable being alone and enjoy spending time in solitude pursuing you own creative ideas. You may like having control and, because of your parents’ high expectations, have strong perfectionist tendencies.
Thứ tự sinh ảnh hưởng thế nào lên các mối quan hệ? How Birth Order Influences Relationships
Thứ tự sinh có thể ảnh hưởng lên mối quan hệ theo nhiều cách khác nhau. Ví dụ, nó có thể ảnh hưởng lên cách bạn hình thành kết nối với mọi người. Nó cũng có thể ảnh hưởng lên cách bạn hành xử trong các mối quan hệ.
Birth order may affect relationships in a wide variety of ways. For example, it may impact how you form connections with other people. It can also affect how you behave within these relationships.
TS. Lev cho rằng ảnh hưởng của thứ tự sinh có thể khác nhau tùy theo giới tính. Dr. Lev suggests that the effects of birth order can differ depending on gender.
“Ví dụ, trong một gia đình có hai con gái, em gái sẽ là đứa tự tin và quyền lực hơn, trong khi chị gái lại tập trung đạt nhiều thành tích và hay cảm thấy bất an hơn,” bà giải thích.
“For instance, in a family with two female siblings, the younger one often appears more confident and empowered, while the older one is more achievement-focused and insecure,” she explains.
Bà cũng cho rằng thường có một sự đối đầu khá rõ giữa các cặp anh chị em cùng giới so với anh chị em khác giới. Một lần nữa, tác động này có thể khác nhau tùy theo giới tính. Trong đó, người chị cả có thể hay bất an và người em gái lại có cảm giác an toàn hơn, điều người lại cũng đúng đối với anh em trai.
She also suggests that there is often a notable rivalry between same-sex siblings versus that of mixed-gender siblings. Again, this effect can vary depending on gender. Where an older sister might be less secure and the younger sister more secure, the opposite is often true when it comes to older and younger brothers.
“Điều này có thể là vì chị gái thường mặc định đóng vai mẹ, trong khi anh trai có thể sắm vai “kẻ bắt nạt” hơn. Kết quả là, em trai nói chung sẽ hay bất an hơn, trong khi em gái lại tự tin hơn chị gái mình,” bà giải thích.
“This could be because older sisters often assume a motherly role, while older brothers might take on more of a bully role. As a result, younger brothers are generally more insecure, whereas younger sisters tend to be more confident than their older siblings,” she explains.
Một số ảnh hưởng tiềm ẩn: Some other potential effects include:
Giao tiếp. Communication
Thứ tự sinh có thể ảnh hưởng lên cách bạn giao tiếp với mọi người, điều này tác động mạnh mẽ lên những tương tác trong mối quan hệ.
Birth order can affect how you communicate with others, which can have a powerful impact on relationship dynamics.
– Con cả và con một thường được coi là thẳng tính, đôi khi bị nhiều người coi là hơi hống hách và thích kiểm soát. Firstborns and only children are often seen as more direct, which others can sometimes interpret as bossy or controlling.
– Con thứ có thể ít đối đầu hơn và hay đi tìm giải pháp để vừa lòng tất cả mọi người. Middle children may be less confrontational and more likely to look for solutions that will accommodate everyone.
– Con út, mặt khác, lại hay có khiếu hài hướng và thu hút hơn trong các tương tác xã hội. Lastborns, on the other hand, may rely more on their sense of humor and charm to guide their social interactions.
Vai trò trong mối quan hệ. Relationship Roles
Thứ tự sinh cũng ảnh hưởng lên vai trò của bạn trong mối quan hệ. Birth order may also influence the roles that you take on in a relationship.
– Ví dụ, con cả sẽ dễ đảm nhận vai trò người chăm sóc hơn. Họ biết cách chăm sóc và hỗ trợ, nhưng đôi khi lại khiến bạn đời cảm thấy bị “lên lớp” hay “bảo bọc”. Firstborns, for example, may be more likely to take on a caregiver role. This can be nurturing and supportive, but it can sometimes make partners feel like they are being “parented.”
– Con thứ lại khá linh hoạt và có hướng tiếp cận thoáng hơn. Middle children are more likely to be flexible and take a more easygoing approach.
– Con út có thể vô ưu vô lo và ít cứng nhắc hơn. Lastborns may be more carefree and less rigid.
Mong đợi. Expectations
Cái chúng ta mong đợi từ mối quan hệ cũng đôi lúc bị ảnh hưởng bởi thứ tự sinh. What we expect from relationships can sometimes also be influenced by birth order.
– Con cả thường có mong đợi cao về bản thân và mọi người, đôi khi dẫn đến thái độ thích chỉ trích khi ai đó làm lỗi. Firstborns often have high expectations of themselves and others, sometimes leading to criticism when people fall short.
– Con thứ lại dễ tìm kiếm cân bằng trong mối quan hệ và muốn đảm bảo tất cả mọi người đều được đối xử công bằng và góp phần như nhau. Middle children are more prone to seek balance in relationships and want to make sure that everyone is treated fairly and contributing equally.
– Con út có thể đặt để gánh nặng trách nhiệm lên vai bạn đời của mình, trong khi bản thân thì chọn hướng đi tự do hơn. Lastborns may place the burden of responsibility on their partner’s shoulders while they take a more laissez-faire approach.
“Nói chung, con cả thường có khả năng sắm vai “con dê tế thần”, trong khi con út thường có góc nhìn lý tưởng hơn về gia đình,” Lev giải thích.
“Generally, older siblings are more likely to be in the scapegoat role, while the youngest siblings often have a more idealized view of the family,” Lev explains.
Các yếu tố góp phần khác. Other Factors Play a Role
Cách thứ tự sinh ảnh hưởng lên mối quan hệ với mọi người cũng bị tác động bởi những yếu tố khác. Một số trong đó bao gồm khác biệt trong tính cách, kiểu dưỡng dạy, mối quan hệ của cha mẹ với nhau và thậm chí là thứ tự sinh của bản thân cha mẹ.
How birth order influences interpersonal relationships can also be influenced by other factors. Some of these include personality differences, parenting styles, the parents’ relationship with one another, and even the birth order of the parents themselves.
Giải mã những thông tin sai lệch và hạn chế. Debunking Myths and Limitations
Mặc dù học thuyết về thứ tự sinh khá nổi tiếng trong văn hóa đương đại, nhưng nhiều bằng chứng hiện nay cho rằng tác động của nó với kết quả phát triển là khá hạn chế. Nói cách khác, thứ tự sinh chỉ là một trong nhiều yếu tố ảnh hưởng lên cách ta lớn lên và học tập.
While birth order theory holds a popular position in culture, much of the available evidence suggests that it likely only has a minimal impact on developmental outcomes. In other words, birth order is only one of many factors that affect how we grow and learn.
Mặc dù một số nghiên cứu cho rằng có một số khác biệt nho nhỏ trong tính cách giữa anh chị cả và em út, nhưng nhiều nghiên cứu cũng kết luận rằng không có khác biệt đáng kể nào trong tính cách hoặc năng lực nhận thức dựa trên thứ tự sinh.
While some research suggests that there are some small personality differences between the oldest and youngest siblings, researchers have concluded that there are no significant differences in personality or cognitive abilities based on birth order.6
Thứ tự sinh không đứng độc lập một mình. Gen di truyền, tình trạng kinh tế xã hội, nguồn lực gia đình, các yếu tố sức khỏe, kiểu nuôi dạy, và các yếu tố từ môi trường có thể ảnh hưởng lên sự phát triển của trẻ. Các yếu tố gia đình khác, như chênh lệch tuổi tác giữa anh chị em, giới tính, và số lượng con cái trong gia đình, cũng có thể can thiệp vào tác động của thứ tự sinh.
Birth order doesn’t exist in a vacuum. Genetics, socioeconomic status, family resources, health factors, parenting styles, and other environmental variables influence child development. Other family factors, such as age spacing between siblings, sibling gender, and the number of kids in a family, can also moderate the effects of birth order.
Điều cần nhớ. Takeaway
Học thuyết thứ tự sinh của Adler cho rằng thứ tự bạn được sinh ra trong gia đình có thể tác động lâu dài lên hành vi, cảm xúc, và mối quan hệ của bạn với mọi người. Mặc dù có người ủng hộ cho rằng thứ tự sinh có thể ảnh hưởng theo một số cách hạn chế, nhưng hãy nhớ rằng nó chỉ là một phần của “bức tranh” mô tả quá trình phát triển.
Adler’s birth order theory suggests that the order in which you are born into your family can have a lasting impact on your behavior, emotions, and relationships with other people. While there is some support indicating that birth order can affect people in small ways, keep in mind that it is just one part of the developmental puzzle.
Tương tác trong gia đình là rất phức tạp, có nghĩa là các mối quan hệ của bạn với cả cha mẹ và anh chị em đều bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như gen di truyền, môi trường, tính khí của trẻ và tình trạng kinh tế xã hội.
Family dynamics are complex, which means that your relationships with both your parents and siblings are influenced by factors like genetics, environment, child temperament, and socioeconomic status.
Nói cách khác, đúng là con cả thì nhận được nhiều chú ý (và trách nhiệm) hơn, con thứ ít được chú ý (và tự lập) hơn, con út có nhiều tự do (và bớt kỷ luật) hơn. Nhưng tương tác cụ thể trong gia đình bạn mới nói lên nhiều điều, như nguồn lực, kiểu nuôi dạy thay vì bạn được đẻ đầu tiên, ở giữa hay cuối cùng.
In other words, there may be some truth to the idea that firstborns get more attention (and responsibility), that middleborns get less attention (and more independence), and that lastborns get more freedom (and less discipline). But the specific dynamics in your family might hinge more on things like resources and parenting styles than on whether you arrived first, middle, or last.
Những khía cạnh cá nhân trong tính cách của bạn được định hình bởi nhiều thứ, nhưng bạn có thể chiêm nghiệm trải nghiệm của bản thân trong gia đình mình và cân nhắc sự ảnh hưởng của thứ tự sinh có thể xuất hiện đối với bản thân.
Individual aspects of your own personality are shaped by many things, but you may find it helpful to reflect on your own experiences in your family and consider the influence that birth order might have had.
Tham khảo. Sources
Damian RI, Roberts BW. Settling the debate on birth order and personality. Proceedings of the National Academy of Sciences. 2015;112(46):14119-14120. doi:10.1073/pnas.1519064112
Luo R, Song L, Chiu I. A closer look at the birth order effect on early cognitive and school readiness development in diverse contexts. Frontiers in Psychology. 2022;13. doi:10.3389/fpsyg.2022.871837
Salmon CA, Daly M. Birth order and familial sentiment. Evolution and Human Behavior. 1998;19(5):299-312. doi:10.1016/S1090-5138(98)00022-1
Cundiff PR. Ordered delinquency: the “effects” of birth order on delinquency. Pers Soc Psychol Bull. 2013;39(8):1017-1029. doi:10.1177/0146167213488215
Çabuker ND, Batık HESBÇMV. Does psychological birth order predict identity perceptions of individuals in emerging adulthood? International Online Journal of Educational Sciences. 2020;12(5):164–176.
Damian RI, Roberts BW. The associations of birth order with personality and intelligence in a representative sample of U.S. high school students. Journal of Research in Personality. 2015;58:96-105. doi:10.1016/j.jrp.2015.05.005
Nguồn: https://www.verywellmind.com/how-does-birth-order-shape-your-personality-8431968
Như Trang.
Exploring Psychology - Khám Phá Tâm Lý Học 